Lo “già trước khi giàu”, đại biểu Quốc hội đề nghị phát triển cơ sở dưỡng lão tư

Những nội dung này được xem xét trong bối cảnh dân số Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa, dự báo đến 2036 trở thành dân số già và đến 2049 là “siêu già”, theo đại biểu Quốc hội Trần Thị Hiền (đoàn Ninh Bình).

Thí điểm mô hình chăm sóc bán trú đối với nguời cao tuổi

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Hiền nói, “đặt bên cạnh mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước thu nhập cao thì có thể thấy thách thức “già trước khi giàu” là rất thực tế, và sẽ tạo áp lực rất lớn đối với cả ngân sách Nhà nước cũng như nguồn lực xã hội cho các vấn đề chăm sóc y tế, bảo đảm an sinh, chuẩn bị hạ tầng xã hội phù hợp với người cao tuổi, đặc biệt là với việc phát triển các cơ sở dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi chuyên nghiệp”.

Trong bối cảnh nguồn lực đầu tư công có hạn, đại biểu đoàn Ninh Bình cho rằng, đẩy mạnh xã hội hóa, thu hút nguồn lực tư nhân phát triển dịch vụ chăm sóc người cao tuổi là yêu cầu khách quan, cấp thiết và mang tính chiến lược.

Song đại biểu băn khoăn khi dự thảo nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân gần như chưa có chính sách đột phá nào quan tâm đến việc xử lý “điểm nghẽn” liên quan phát triển các cơ sở chăm sóc người cao tuổi và huy động nguồn lực xã hội trong công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân.

Với mục tiêu đặt ra, theo bà Hiền, đến 2030 chúng ta mới có khoảng 60 cơ sở và đến 2035 khoảng 70 cơ sở chăm sóc người cao tuổi. Trong khi, quy hoạch mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội thời kỳ 2026 -2030 thì đến 2030 phải đạt tối thiểu 90 cơ sở chăm sóc người cao tuổi, gồm cả công lập và ngoài công lập.

“Như vậy, cần có cơ chế, chính sách thực sự đột phá để thu hút nguồn lực xã hội hóa phát triển khoảng 30 cơ sở chăm sóc người cao tuổi trong 5 năm tới”, đại biểu Hiền nói.

Để có thể khơi thông nguồn lực xã hội phát triển cơ sở dưỡng lão ngoài công lập, bà Hiền cho rằng, trong quy hoạch ở các địa phương cần quy hoạch quỹ đất sạch dành cho phát triển cơ sở dưỡng lão và có cơ chế, chính sách đột phá về ưu đãi tín dụng, hỗ trợ lãi suất, thuế thu nhập doanh nghiệp trong đầu tư lĩnh vực này.

Đại biểu tỉnh Ninh Bình kiến nghị cần có chính sách ứng xử với cơ sở dưỡng lão thực hiện chức năng khám chữa bệnh, chăm sóc dài hạn, phục hồi chức năng cho người cao tuổi như cơ sở y tế và được hưởng các chính sách đặc thù về đất đai, thuế, tài chính.

“Đây sẽ là giải pháp đột phá để cụ thể hóa chủ trương “kết hợp hiệu quả giữa các cơ sở y tế và các cơ sở chăm sóc người cao tuổi” mà Nghị quyết 72 đã đề ra”, bà Hiền nói.

Bà cũng đề nghị bổ sung một số hoạt động vào chương trình mục tiêu quốc gia về y tế, như nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách đẩy mạnh thu hút nguồn lực xã hội phát triển mạnh cơ sở dưỡng lão, chăm sóc nguời cao tuổi; hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật đối với cơ sở dưỡng lão; thí điểm mô hình chăm sóc bán trú đối với nguời cao tuổi.

Cân đối vốn để chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Chung mối quan tâm, đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Mạnh (Phú Thọ) cho biết Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị đã xác định nhiều giải pháp để  thích ứng với già hóa dân số, trong đó có việc đầu tư phát triển viện lão khoa và bệnh viện đa khoa có chuyên khoa lão khoa, với yêu cầu mỗi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất là một bệnh viện tuyến cuối chuyên sâu, một bệnh viện lão khoa hoặc bệnh viện đa khoa có chuyên khoa lão khoa, nhằm chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi được tốt hơn.

Tuy nhiên, theo ông Mạnh, nội dung này chưa được cụ thể hóa trong Chương trình mục tiêu quốc gia chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Do đó, ông đề nghị Chính phủ cần cân đối các nguồn vốn đầu tư phát triển đã bố trí trong chương trình để bố trí cho tiểu dự án nâng cao chất lượng dân số và tiểu dự án thích ứng với già hóa dân số, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.

“Trong điều kiện chưa có đủ kinh phí thì lựa chọn thực hiện thí điểm ở một số tỉnh, thành phố để thực hiện theo quy hoạch đã triển khai”, đại biểu Quốc hội đoàn Phú Thọ góp ý.

Đề cập đến quy định “ưu tiên trụ sở cơ quan nhà nước dôi dư sau sắp xếp cho các cơ sở y tế” tại dự thảo nghị quyết, đại biểu Đặng Thị Bích Ngọc (đoàn Phú Thọ) cho rằng, đây là chủ trương lớn nhằm tránh lãng phí tài sản công và đáp ứng nhu cầu thiết thực của người dân.

“Sau khi thực hiện sáp nhập tỉnh, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, số lượng trụ sở dôi dư nhiều, nếu không kịp thời có giải pháp xử lý sẽ dẫn đến hỏng hóc, lãng phí, gây dư luận không tốt trong Nhân dân”, bà Ngọc nói.

Vì vậy, bà đề nghị cần sớm thực hiện rà soát, kiểm kê tài sản, phân loại và có phương án sử dụng hợp lý, ưu tiên sử dụng tài sản phù hợp với đối tượng quản lý và sử dụng.

Lưu ý phải có tầm nhìn dài hạn, tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo vừa tiết kiệm, vừa hiệu quả, bà Ngọc cho rằng, cần phải tránh tình trạng khi được giao trụ sở để thực hiện vào mục tiêu y tế thì Nhà nước phải đầu tư lớn nguồn lực để chuyển đổi công năng, sửa chữa, thực hiện các thủ tục hành chính gây lãng phí và rất có thể không đưa trụ sở vào sử dụng được.