Đối thoại từ cơ sở: Cách Nghệ An tháo “nút thắt” bức xúc ngay khi manh nha
Không chờ khiếu kiện vượt cấp, không để bức xúc tích tụ thành “điểm nóng”, Nghệ An những năm qua đã lựa chọn đối thoại từ cơ sở như một phương thức quản trị xã hội hiệu quả. Việc người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trực tiếp lắng nghe, đối thoại và chịu trách nhiệm đến cùng đã góp phần giải quyết dứt điểm nhiều vấn đề tồn đọng, củng cố niềm tin của Nhân dân.
Nghệ An tiếp dân, cách tháo gỡ nút thắt bức xúc ngay từ khi manh nha. Ảnh; Văn Thanh
Nghệ An đưa đối thoại thành kênh giải quyết công việc thường xuyên
Giai đoạn 2021 – 2025, việc tiếp xúc, đối thoại giữa người đứng đầu với Nhân dân ở Nghệ An không còn mang tính hình thức hay “đến hẹn lại lên”, mà dần trở thành một kênh giải quyết công việc thực chất. Dưới sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Đề án số 07-ĐA/TU đã tạo bước chuyển rõ nét trong tư duy điều hành: Vấn đề phát sinh ở đâu, đối thoại ở đó; bức xúc thuộc thẩm quyền cấp nào, người đứng đầu cấp đó phải trực tiếp đối thoại và kết luận.
Chỉ trong 5 năm, toàn tỉnh Nghệ An đã ban hành 3.669 văn bản chỉ đạo liên quan đến công tác tiếp xúc, đối thoại và thực hiện kết luận sau đối thoại. Con số này cho thấy quyết tâm chính trị cao trong việc biến đối thoại thành trách nhiệm bắt buộc, gắn với vai trò cá nhân của người đứng đầu, thay vì phó mặc cho bộ phận tham mưu.
Ở cấp xã, nơi trực tiếp tiếp xúc với Nhân dân đã có 4.700 hội nghị đối thoại định kỳ và đột xuất được tổ chức, thu hút hơn 420.000 lượt người tham gia. Đáng chú ý, trên 86% ý kiến được giải quyết ngay tại hội nghị; mức độ hài lòng của người dân đạt trên 90%. Đây là những con số biết nói, phản ánh hiệu quả của việc “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”.
Không dừng lại ở cấp cơ sở, lãnh đạo tỉnh Nghệ An cũng chủ động tổ chức các cuộc đối thoại quy mô lớn với từng nhóm đối tượng cụ thể. Từ công nhân, người lao động; thanh niên khởi nghiệp; đến đội ngũ cán bộ cơ sở, trưởng, phó phòng và chuyên viên cấp tỉnh… mỗi cuộc đối thoại đều gắn với chủ đề rõ ràng, nội dung thiết thực, tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đang cản trở sự phát triển.
Chính từ những cuộc đối thoại thẳng thắn đó, nhiều vụ việc tồn đọng, khiếu nại phức tạp đã được “gỡ nút” ngay từ đầu, hạn chế tối đa tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp.
Giải quyết dứt điểm vụ việc, củng cố niềm tin Nhân dân
Một trong những kết quả nổi bật của công tác đối thoại ở Nghệ An là việc giải quyết dứt điểm 13/14 vụ việc tồn đọng, kéo dài nhiều năm. Đây đều là những vụ việc phức tạp, liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân, từng tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định an ninh trật tự nếu không được xử lý thấu đáo.
Song song với đó, vai trò của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội ở Nghệ An được phát huy rõ nét. Hơn 13.500 cuộc giám sát và 2.100 cuộc phản biện xã hội đã được tổ chức, góp phần bảo vệ quyền lợi chính đáng của Nhân dân, đồng thời tạo áp lực tích cực để chính quyền các cấp thực hiện nghiêm các cam kết sau đối thoại.
Công tác kiểm tra, giám sát, xử lý trách nhiệm cũng được triển khai đồng bộ. Những tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm, để xảy ra điểm nóng hoặc chậm trễ trong giải quyết kiến nghị của dân đều bị chấn chỉnh, xử lý kỷ luật kịp thời. Ngược lại, các sai phạm do Nhân dân phản ánh qua đối thoại được xem xét nghiêm túc, khắc phục đến nơi đến chốn, qua đó tạo sự đồng thuận xã hội.
Tuy vậy, Nghệ An cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế còn tồn tại. Ở một số cơ sở, chất lượng đối thoại chưa cao; kỹ năng lắng nghe, thuyết phục Nhân dân của một bộ phận cán bộ còn hạn chế. Vẫn còn tình trạng “đối thoại một chiều”, người dân e ngại phát biểu, hoặc nội dung trả lời còn chung chung, phải chuyển xử lý sau hội nghị.
Trên cơ sở đó, tỉnh Nghệ An xác định tiếp tục nâng cao chất lượng đối thoại bằng các giải pháp đồng bộ: Đưa nội dung đối thoại vào chương trình công tác hằng năm; tăng cường tập huấn kỹ năng đối thoại, đặc biệt với các vấn đề nhạy cảm như đất đai, giải phóng mặt bằng, chính sách xã hội; đẩy mạnh đối thoại đột xuất, đối thoại liên ngành khi phát sinh vấn đề phức tạp.
Đáng chú ý, Nghệ An đang hướng tới ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu theo dõi kết luận sau đối thoại, qua đó nâng cao tính minh bạch, thuận tiện cho giám sát và đánh giá hiệu quả thực hiện.
Thực tiễn cho thấy, khi đối thoại được tổ chức đúng cách, người đứng đầu thực sự cầu thị và chịu trách nhiệm, thì nhiều “điểm nóng” có thể được hóa giải ngay từ cơ sở. Cách làm của Nghệ An đang từng bước khẳng định: Đối thoại không chỉ là lắng nghe, mà là một phương thức quản trị hiệu quả, lấy sự đồng thuận của Nhân dân làm nền tảng cho ổn định và phát triển bền vững.
