Trực tiếp kiểm sát các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài
Đó là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính trong năm 2026 của ngành Kiểm sát Nhân dân.
Năm 2026, trong bối cảnh yêu cầu cải cách tư pháp, chuyển đổi số và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ngày càng cao, Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) Tối cao xác định rõ 6 nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả kiểm sát hoạt động thi hành án dân sự, hành chính.
Trước tiên, ngành KSND sẽ đổi mới phương thức trực tiếp kiểm sát. Trong đó, VKS cấp trên tăng cường kiểm sát theo chuyên đề đối với lĩnh vực nổi cộm và trực tiếp kiểm sát đối với vụ việc có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng, khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài; các việc thi hành án dân sự liên quan đên đơn do đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Đảng, cơ quan có chức năng giám sát khác, báo chí phản ánh; việc thi hành án dân sự có áp dụng biện pháp bảo đảm và cưỡng chế thi hành án, nhất là việc kê biên, xử lý tài sản là quyền sử dụng đất, tài sản bảo đảm của tổ chức tín dụng, ngân hàng, án về tham nhũng, kinh tế, chức vụ.
Bên cạnh đó, rà soát và phúc tra việc thực hiện kiến nghị về thi hành án hành chính đã ban hành trong ba năm qua (từ 1/10/2022 đến 30/9/2025) nhằm khắc phục tình trạng chậm trễ, không thi hành bản án, quyết định về thi hành án hành chính và kiến nghị của VKSND.
Tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn, tổng kết, thông báo rút kinh nghiệm về những thiếu sót, hạn chế trong công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính; kiên quyết thực hiện quyền kháng nghị, kiến nghị đối với cá nhân, cơ quan có thẩm quyền yêu cầu chấm dứt, khắc phục hoặc phòng ngừa vi phạm.
Đặc biệt, tổng kết 9 năm thực hiện Quy chế công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính (ban hành kèm theo Quyết định số 810/QĐ-VKSTC ngày 20/12/2016). Trên cơ sở đó, báo cáo, đề xuất và trình lãnh đạo VKSND Tối cao sửa đổi, bổ sung về quy trình, kỹ năng trực tiếp kiểm sát tại cơ quan thi hành án dân sự và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự, hành chính.
Ngành KSND cũng chú trọng thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị về thi hành án dân sự, hành chính và công tác thống kê, báo cáo kết quả kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính.
Về nhiệm vụ cụ thể, đối với công tác kiểm sát thi hành án dân sự, VKS các cấp phải kiểm sát 100% vụ việc có cưỡng chế kê biên, thẩm định, bán đấu giá tài sản, nhất là đối với tài sản bảo đảm của tổ chức tín dụng, các vụ việc bán đấu giá thành nhưng chưa giao tài sản cho người trúng đấu giá. Những vụ việc phức tạp, kéo dài hoặc có quan điểm khác giữa các cơ quan phải được kịp thời báo cáo VKSND Tối cao (Vụ 11) để phối hợp liên ngành Trung ương thống nhất chỉ đạo giải quyết dứt điểm.
Trong lĩnh vực thi hành án hành chính, tập trung kiểm sát bản án, quyết định hành chính liên quan đến đất đai chưa được thi hành, phát hiện và kiến nghị, yêu cầu kịp thời đối với cơ quan, cá nhân chậm trễ, không thực hiện nghĩa vụ thi hành án.
Đáng chú ý, công tác giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo tiếp tục được xác định là nhiệm vụ quan trọng. VKS các cấp phải thụ lý, giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền đảm bảo đúng quy định.
Kiểm sát chặt chẽ việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự, hành chính. Khi nhận được quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo, Kiểm sát viên cần nghiên cứu kỹ, đối chiếu với nội dung hồ sơ kiểm sát thi hành án, đơn khiếu nại, tố cáo để bảo đảm quyết định, kết luận đã giải quyết đầy đủ, toàn diện, khách quan nội dung khiếu nại, tố cáo. Trường hợp phát hiện việc giải quyết chưa đảm bảo thì yêu cầu cung cấp hồ sơ giải quyết khiếu nại, tố cáo để có biện pháp kiểm sát phù hợp.
Ngoài ra, thông qua công tác kiểm sát thi hành án dân sự, hành chính và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, VKS các cấp tăng cường phát hiện, tổng hợp đầy đủ vi phạm pháp luật để kịp thời ban hành kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu khắc phục và phòng ngừa vi phạm. Trường hợp phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì kịp thời chuyển thông tin cho cơ quan điều tra có thẩm quyền xem xét giải quyết.
