'Món quà' ông Trump chuẩn bị cho Moscow

Hãng RIA dẫn lời Arild Moe, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Fridtjof Nansen, cho biết: "Trên thực tế, việc ai kiểm soát Greenland - Mỹ hay Đan Mạch - không thực sự quan trọng. Nhưng đó là một món quà dành cho Nga do sự bất đồng trong liên minh phương Tây".

Nhà nghiên cứu này lưu ý rằng những tuyên bố chủ quyền của ông Trump đối với hòn đảo này đã vấp phải sự đón nhận lạnh nhạt từ Copenhagen, chính quyền đảo và các đồng minh châu Âu, và sau khi Thống đốc Louisiana Jeff Landry được bổ nhiệm làm đặc phái viên đến Greenland, đại sứ Mỹ tại Đan Mạch đã bị triệu tập và yêu cầu giải thích.

"Tuy nhiên, chính Jeff Landry đã nói rõ ý định của mình: biến vùng lãnh thổ này thành một phần của Mỹ", chuyên gia này cho biết.

Ông Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng Greenland nên trở thành một phần của Mỹ. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của hòn đảo này đối với an ninh quốc gia và việc bảo vệ "thế giới tự do", bao gồm cả trước Trung Quốc và Nga.

Cựu Thủ tướng Greenland, bà Mute Egede, đã đáp lại rằng hòn đảo này không phải để bán và sẽ không bao giờ được bán.

Cùng với đó, nhà phân tích chính trị Ilya Kravchenko thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Nga, cho rằng kịch bản Mỹ dùng vũ lực với Greenland đã được ông Trump đề cập đến nhưng vẫn còn nhiều khả năng khác giúp Mỹ có thể kiểm soát hòn đảo này.

Cho thuê: Chuyên gia Ilya Kravchenko suy đoán rằng Mỹ có thể đưa ra một giải pháp thỏa hiệp, chẳng hạn như hợp đồng thuê trong 99 năm.

Áp lực thẳng thừng: Tiến sĩ Vladimir Vasiliev, nhà khoa học chính trị và người theo chủ nghĩa Mỹ, cho biết bằng cách tận dụng NATO - đe dọa rút quân của Mỹ hoặc yêu cầu tăng chi tiêu - một thỏa thuận kinh điển có thể đạt được:

Châu Âu, bao gồm cả Đan Mạch, thành viên NATO, nhượng lại Greenland để đổi lấy một số lợi ích nhất định cho các nước trong khối quân sự NATO.

Học giả Vasiliev lưu ý rằng ông Trump cũng có thể áp thuế và gây sức ép lên Đan Mạch cùng những nước ủng hộ nước này, leo thang thành một cuộc chiến tranh kinh tế.

Trưng cầu dân ý: "Với dân số chỉ 50.000 người của Greenland, việc trao cho mỗi người 1 triệu đô la có thể nhanh chóng đảm bảo một phiếu bầu để gia nhập Mỹ", học giả Vasiliev nói đùa.

Theo một cuộc thăm dò được thực hiện hồi năm 2019, khoảng 70% dân số tại Greenland ủng hộ nền độc lập hoàn toàn.

"Tôi nghĩ sẽ có một sự ồn ào lớn nếu Greenland gia nhập Mỹ với tư cách là một vùng lãnh thổ hoặc thậm chí là một quốc gia", ông Kravchenko nói.

Chuyên gia Kravchenko tin rằng Washington có thể đang tìm kiếm giải pháp cho việc chuyển giao dần quyền kiểm soát Greenland về phía Mỹ ngay lúc này.

Tuy nhiên, nếu muốn kiểm soát Greenland bằng tiền, "ông Trump sẽ phải hỏi London trước", Tom Hoyem, cựu Bộ trưởng Đan Mạch phụ trách Greenland (1982-1987), cho biết.

Vị cựu quan chức này cho biết thêm: "Vương quốc Anh và Đan Mạch đã đạt được thỏa thuận vào năm 1917 rằng nếu Greenland được bán, Vương quốc Anh sẽ có quyền đầu tiên mua nó".

Tại sao lại như vậy? Canada, lãnh thổ thuộc Anh vào thời điểm đó, chỉ cách Greenland vài dặm, qua eo biển Nares, Hoyem giải thích. Kể từ năm 2022, Canada thậm chí còn chia sẻ đường biên giới đất liền với Greenland trên hòn đảo nhỏ Hans.

Thỏa thuận năm 1917 bắt nguồn từ các cuộc đàm phán liên quan đến việc Mỹ mua lại Quần đảo Tây Ấn thuộc Đan Mạch (nay là Quần đảo Virgin thuộc Mỹ). Mỹ đã mua quần đảo này từ Đan Mạch với giá 25 triệu đô la.

Theo một phần của thỏa thuận, Đan Mạch yêu cầu Mỹ ký một lá thư nêu rõ rằng Greenland "là và sẽ mãi mãi thuộc về Đan Mạch". Tại thời điểm đó, Tổng thống Mỹ, Woodrow Wilson đã đồng ý.

Hòn đảo này là thuộc địa của Đan Mạch. Nó vẫn là một phần của vương quốc, nhưng vào năm 2009, hòn đảo giành được quyền tự trị, cho phép tự quản lý và thực hiện chính sách nội bộ của riêng mình.