Cử tri Bắc Ninh: Cần điều chỉnh để nhiều người dân tiếp cận với nhà ở xã hội

Ông Lương Duy Tám, cử tri xã Phú Lương, huyện Lương Tài nhận định, báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 rất sát với thực tế, phản ánh nhiều vấn đề nóng. Tại hội trường, các đại biểu thảo luận nhiều vấn đề dư luận đang quan tâm. Chẳng hạn như giá nhà đất tại Thủ đô Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh rất cao khiến nhiều người dân không thể tiếp cận được; nhà ở xã hội, nhà ở công nhân còn rất nhiều bất cập. Ông rất đồng tình với ý kiến của đại biểu cho rằng để tạo điều kiện cho người dân dễ tiếp cận với nhà ở xã hội cần hoàn thiện hành lang pháp lý. Cần sớm nghiên cứu ban hành các văn bản quy định riêng về đẩy nhanh việc thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, người lao động có thu nhập thấp.

Tại Bắc Ninh, nhu cầu mua, thuê nhà ở xã hội rất lớn nhưng lại bị vướng ở pháp lý. Nhà ở xã hội được xây để bán cho công nhân nhưng số lượng công nhân đăng ký mua tại các dự án rất ít. Trong khi đó, nhiều người có thu nhập thấp có nhu cầu mua nhưng lại không đủ điều kiện. Điều này dẫn đến tình trạng nguồn cung nhà thì thừa nhưng người muốn mua thì lại không mua được. Vì vậy, cần linh hoạt và có điều chỉnh để tránh gây lãng phí nguồn lực đầu tư và không đảm bảo an sinh xã hội.

Ông Nguyễn Tuấn Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh khẳng định, báo cáo đã đề cập đến nhiều vấn đề còn tồn tại. Đó là phát triển chưa bền vững, mất cân đối cung - cầu; giá bất động sản còn cao so với thu nhập của đa số người dân; nhiều khu đô thị bỏ hoang; quản lý chung cư mini còn nhiều bất cập; chưa có phương án xử lý, giải quyết hiệu quả các khu chung cư cũ không bảo đảm điều kiện sống cho người dân; nhiều dự án gặp vướng mắc, chậm được triển khai... Đây là những vấn đề rất sát với thực tế và cần được Quốc hội thảo luận để đưa ra các giải pháp để tháo gỡ.

Các đại biểu cũng đưa ra ý kiến đóng góp phản ánh rất cụ thể vấn đề dư luận đang quan tâm, trong đó có những tồn đọng trong giải quyết nhu cầu về nhà ở xã hội. Có đại biểu kiến nghị, cần quy định thêm các nhiệm vụ, giải pháp để hạn chế tình trạng xét duyệt đối tượng không đúng, mua nhà ở xã hội để bán sang tay; tăng cường kiểm tra đối tượng sở hữu nhà ở xã hội và quy trình, thủ tục xét duyệt hồ sơ mua, thuê mua nhà ở xã hội để có thể phát hiện, xử lý các sai phạm có liên quan.

Tỉnh Bắc Ninh đã ban hành nhiều chỉ đạo, xây dựng cơ chế, chính sách nhằm tạo điều kiện để các thành phần kinh tế, hộ gia đình, cá nhân tạo lập nhà ở; hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng xã hội, từng bước nâng cao chất lượng, môi trường sống của các đối tượng thu nhập thấp. Tỉnh khuyến khích tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế tham gia đầu tư nhà ở xã hội, đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề liên quan đến Luật cần được sửa đổi cho phù hợp.

Theo quy định tại Nghị định 49/2021/NĐ-CP, với đối tượng mua, thuê nhà ở xã hội không có hộ khẩu thường trú tại Bắc Ninh thì phải có xác nhận tạm trú và xác nhận đóng bảo hiểm từ 1 năm trở lên. Tuy nhiên, quy định này chưa rõ ràng như: Đóng bảo hiểm đủ 1 năm trở lên liên tục đến thời điểm mua nhà hay tổng thời gian đóng bảo hiểm đủ 1 năm nhưng không liên tục. Bên cạnh đó, hiện không có quy định về nhân thân đối tượng đề nghị mua nhà; không có chế tài xử lý đối với các đối tượng khai báo không trung thực trong hồ sơ mua, thuê nhà, dẫn đến đối tượng mua, thuê nhà làm hồ sơ nhiều lần; hoặc đối tượng bị thu hồi nhà ở xã hội lại tiếp tục hoàn thiện hồ sơ mới để mua lại nhà ở xã hội.

Ngoài ra, cần bổ sung nhóm đối tượng là người có thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực nông thôn được mua/thuê/thuê mua nhà ở xã hội. Theo quy định tại Luật Nhà ở: Nhóm đối tượng “Hộ gia đình có thu nhập thấp, hộ nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn” chỉ được hỗ trợ theo các chương trình mục tiêu về nhà ở mà không được mua/thuê/thuê mua nhà ở tại các dự án nhà ở xã hội. Tuy nhiên, tại Bắc Ninh, các xã của huyện Yên Phong, Tiên Du, Quế Võ đã được quy hoạch là đô thị loại 1, theo đó phải dành quỹ đất phát triển nhà ở xã hội tại các khu vực dù đang là đơn vị hành chính cấp xã. Các nhóm đối tượng này có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nhưng không được mua/thuê/thuê mua dẫn đến nhiều dự án nhà ở xã hội không có người mua, thuê, thuê mua theo quy định./.

Đỗ Huyền