“Bộ Công Thương đã xử lý khẩn trương, chính xác vấn đề giá xăng dầu vùng 2 của thương nhân phân phối”

Bộ Công Thương đã vào cuộc kịp thời

Trước đó, Công văn số 2660/BCT-TTTN ngày 17/5/2022 của Bộ Công Thương gửi các thương nhân phân phối xăng dầu về việc đề nghị thực hiện nghiêm quy định về giá bán xăng dầu, trên cơ sở quy định về giá bán xăng dầu tại Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP đã khiến một số thương nhân phân phối có ý kiến.

Cụ thể, nhiều thương nhân phân phối cho rằng: Việc quy định "chỉ thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu được bán xăng dầu không vượt quá 2% giá điều hành công bố cùng thời điểm đối với các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu (vùng 2) đang có sự bất bình đẳng trong cạnh tranh về giá bán giữa thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối".

Liên quan đến vấn đề này, tại cuộc họp Tổ điều hành thị trường trong nước thường kỳ tháng 5/2022 ngày 31/5, ông Trần Ngọc Năm khẳng định: “Chúng tôi đồng tình với cách hiểu tại Công văn 2660 của Bộ Công Thương. Bởi Nghị định 95 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 về kinh doanh xăng dầu có hiệu lực từ ngày 2/1/2022 đã quy định chỉ thương nhân đầu mối mới có quyền quyết định giá bán xăng dầu ở vùng 2. Điều này khác hẳn với quy định tại Nghị định 83 trước đó là cả thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối đều có quyền quyết định giá bán xăng dầu ở vùng 2. Do đó, Công văn 2660 là nhằm mục đích nhắc nhở doanh nghiệp hiểu đúng bản chất vấn đề. Ngay sau khi các thương nhân phân phối có ý kiến, Bộ Công Thương đã có sự giải thích rõ ràng, giúp doanh nghiệp hiểu đúng hơn công văn này.

Bên cạnh đó, ông Trần Ngọc Năm cũng cho rằng, trước khi ban hành bất cứ văn bản quy phạm pháp luật nào, Bộ Công Thương đều gửi đến tất cả các doanh nghiệp để xin ý kiến. Tuy nhiên, các thương nhân phân phối xăng dầu đã không có ý kiến góp ý cho các văn bản này. Chỉ đến khi bị đụng chạm các quyền lợi thì mới có ý kiến. Điều này là chưa đúng.

“Với công văn số 2660 có sự hiểu chưa đúng về bản chất vấn đề, Bộ Công Thương đã ngay lập tức có văn bản giải thích. Chúng tôi hoàn toàn đồng tình với cách xử lý nhanh chóng, khẩn trương, trên tinh thần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của bộ” – ông Trần Ngọc Năm khẳng định. Đồng thời giải thích thêm, hiện nay, thương nhân phân phối được quyền mua xăng dầu từ nhiều thương nhân đầu mối khác nhau. Vùng 2 lại là vùng đan xen, có thể với thương nhân đầu mối này là vùng 1, với thương nhân đầu mối khác là vùng 2. Khi thương nhân phân phối mua từ nhiều nguồn như vậy thì phải đăng ký giá với thương nhân đầu mối nhằm có được mức giá bán chính xác, vừa đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp, vừa đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

Cũng liên quan đến Công văn 2660, đại diện Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam chia sẻ, thời điểm mới ban hành, công văn đã có sự giải thích chưa rõ ràng để các thương nhân phân phối cho rằng mình không được quyền bán giá vùng 2. Do đó, Hiệp hội Xăng dầu đã ghi nhận ý kiến và làm một văn bản kiến nghị Bộ Công Thương giải thích rõ vấn đề này. Ngay sau đó, Hiệp hội đã nhanh chóng nhận được văn bản trả lời với giải thích rõ của Bộ Công Thương về những vấn đề doanh nghiệp đang hiểu sai.

“Bộ Công Thương cũng nhanh chóng ra Công văn số 2908/BCT-TTTN ngày 27/5/2022 về việc thực hiện giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu giải thích rõ hơn về vấn đề này, đồng thời nêu rõ thực tế thương nhân phân phối vẫn được bán giá vùng 2 theo bán lẻ của thương nhân đầu mối. Do đó, đây chỉ là vấn đề hiểu chưa rõ ràng chứ không ảnh hưởng gì đến quyền lợi của thương nhân phân phối” – đại diện Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam chỉ rõ.

Bộ Công Thương đã làm đúng theo Nghị định 95

Giải thích rõ hơn về vấn đề này, ông Trần Duy Đông – Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước – Bộ Công Thương cho biết, trước đây, Nghị định 83 và Thông tư liên tịch 90 cho phép cả thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối được quyền quyết định giá bán vùng 2 (địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu, khiến gia tăng chi phí khi vận chuyển). Chính vì quy định như vậy nên mới xảy ra hiện tượng một số thương nhân phân phối lạm dụng quyền quyết định bán giá vùng 2, trong khi giá mà thương nhân phân phối nhập vào không phải là giá bán vùng 2.

Sau đó, Nghị định 95 đã sửa lại trên cơ sở thảo luận rất kỹ với các thương nhân đầu mối. Thời điểm đó, các thương nhân phân phối đều nhận được dự thảo sửa đổi nhưng không có ý kiến phản hồi, góp ý.

“Nghị định 95 nêu rõ: Chỉ thương nhân đầu mối có quyền quyết định địa điểm, địa bàn bán giá vùng 2 và chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý nhà nước. Nguyên nhân vì khi xác định các yếu tố đầu vào, kể cả chi phí kinh doanh định mức, chúng tôi kiểm toán và lấy các yếu tố chi phí từ thương nhân đầu mối, đồng thời xây dựng công thức tính giá cơ sở, các yếu tố đầu vào từ thương nhân đầu mối. Việc này cũng tăng trách nhiệm của thương nhân đầu mối và tránh việc lạm dụng giá bán vùng 2” - ông Trần Duy Đông giải thích rõ thêm.

Ông Trần Duy Đông cũng đồng thời khẳng định, thương nhân phân phối vẫn có quyền bán giá vùng 2 với điều kiện họ nhập hàng với giá vùng 2, đăng ký và bán tại địa bàn họ đăng ký thương nhân phân phối và xác định địa bàn đó bán giá vùng 2. Việc này để tránh thương nhân phân phối lấy giá vùng 1, bán giá vùng 2 và có những địa bàn, đối với thương nhân đầu mối này xác định địa bàn vùng 2, thương nhân khác xác định không phải vùng 2.

Thừa nhận Công văn số 2660/BCT-TTTN có thể gây sự hiểu lầm với doanh nghiệp, ngày 27/5, Vụ Thị trường trong nước cũng đã ban hành Công văn số 2908/BCT-TTTN ngày 27/5/2022 về việc thực hiện giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu.

Công văn số 2908/BCT-TTTN nêu rõ, thực hiện công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu, tiếp theo Công văn số 2660/BCT-TTTN ngày 17/5/2022 gửi các thương nhân phân phối xăng dầu về việc đề nghị thực hiện nghiêm quy định về giá bán xăng dầu, trên cơ sở quy định về giá bán xăng dầu tại Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP, Bộ Công Thương hướng dẫn thêm về việc thực hiện giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu như sau:

Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm quyết định và công bố các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu và mức giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu trên hệ thống phân phối xăng dầu của thương nhân theo đúng quy định tại Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP.

Thương nhân phân phối xăng dầu trên cơ sở quyết định về các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu mà thương nhân phân phối mua hàng, có trách nhiệm quyết định mức giá bán lẻ trên toàn bộ hệ thống phân phối của Quý thương nhân phù hợp với quy định về giá bán xăng dầu tại Nghị định số 95/2021/NĐ-CP.