Vì sao chính quyền Trung Quốc sẽ không dành hàng tỷ USD cứu bất động sản?

Một năm sau khi vấn đề của doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc Evergrande bắt đầu khiến nhà đầu tư trở nên lo lắng, những vấn đề bất động sản tại Trung Quốc chỉ trở nên ngày một tệ hại hơn. Nhiều người mua nhà từ chối đóng tiền trả góp do tình trạng trì hoãn xây dựng, cùng lúc đó, doanh số bán bất động sản mới giảm sâu. Nhiều doanh nghiệp bất động sản một thời phát triển mạnh giờ đây đang chật vật trả nợ.

"Tôi hoài nghi về khả năng sẽ có gói cứu trợ trực tiếp dành cho doanh nghiệp bất động sản dù rằng họ có thể sẽ vẫn yêu cầu các ngân hàng và doanh nghiệp nhà nước hỗ trợ cho nhóm doanh nghiệp bất động sản yếu kém", chuyên gia kinh tế cao cấp tại ngân hàng Commerzbank – ông Tommy Wu phân tích.

Ông cho rằng Bắc Kinh sẽ dần dần muốn giải quyết những vấn đề trong lĩnh vực bất động sản và giảm tầm quan trọng của lĩnh vực này trong nền kinh tế. Bất động sản và các ngành liên quan đóng góp ước tính khoảng 25% quy mô kinh tế Trung Quốc.

"Những biện pháp được áp dụng trong những tuần và tháng sắp tới nhiều khả năng sẽ được dành cho các nhà chuẩn bị hoàn thành và kích thích cho doanh số bất động sản tăng lên", ông Wu phân tích.

Vào tháng 9/2022, S&P Global Ratings cho biết tổ chức này ước tính thị trường bất động sản cần từ 700 tỷ nhân dân tệ (tức 98,59 tỷ USD) cho đến khoảng 800 tỷ nhân dân tệ nhằm đảm bảo các doanh nghiệp bất động sản đang khó khăn có thể hoàn thành nốt các căn nhà đã bán.

Một quỹ của chính phủ với quy mô tương đương cho đến nay chưa được công bố chính thức dù rằng cho đến nay đã có quá nhiều báo cáo viện dẫn nguồn tin khác nhau về các quỹ dự kiến. Nhiều chuyên gia đầu tư cũng cho rằng sẽ có một quỹ như vậy, đặc biệt có quy mô đủ lớn để khôi phục niềm tin của nhà đầu tư. Nhiều doanh nghiệp bất động sản đang vô cùng khó khăn về tài chính.

Tính chung, tổng nợ của các tập đoàn bất động sản như Evergrande, Kaisa và Shimao ước tính khoảng 2,6 nghìn tỷ nhân dân tệ tính đến giữa năm 2021, từ đó đến nay, tình hình tài chính của các doanh nghiệp bất động sản trở nên ngày một tệ hơn. Nợ của họ chỉ là một phần trong tổng nợ của toàn ngành bất động sản.

Ở quy mô đó, ngay cả nếu chính quyền trung ương dành ra hàng trăm tỷ nhân dân tệ cũng sẽ chẳng tạo ra tác động gì, giám đốc điều hành viện nghiên cứu bất động sản ICR – ông Qin Gang phân tích.

Ông Gang cho rằng sẽ không các gói giải cứu dành cho doanh nghiệp bất động sản khó khăn trong khi đó, cách tiếp cận hướng đến thị trường, hỗ trợ các doanh nghiệp bất động sản tốt sẽ vẫn tiếp tục.

Cũng theo ông Gang, cũng phải tính đến việc chính phủ Trung Quốc hiện giờ kẹt tiền hơn nhiều so với cách đây 3 năm, nguyên nhân chính bởi nguồn thu từ bán đất và thuế đất giảm mạnh và tăng cường chi tiêu vào các biện pháp phòng COVID-19.

Chính quyền trung ương Trung Quốc thu về ước tính khoảng 9,15 nghìn tỷ nhân dân tệ tức khoảng 1,26 nghìn tỷ USD tổng doanh thu công trong năm 2021, theo tính toán của Bộ Tài chính nước này.

Daonh thu từ đất và thuế đất trong 8 tháng đầu năm nay chỉ đạt 6,36 nghìn tỷ nhân dân tệ, giảm gần 10% so với cùng kỳ năm trước nếu không tính đến tín dụng thuế.

Quan điểm của công chúng cũng vô cùng quan trọng. Nhiều người dân có thể sẽ vô cùng bất bình khi chính phủ giải cứu các doanh nghiệp này. Việc giải quyết được vấn đề bàn giao nốt những căn nhà chưa hoàn thành rất phức tạp và sẽ cần đến sự phối hợp của nhiều bên.