Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Người mở đường và hành động vì đổi mới

Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh sinh ngày 1/7/1915 tại xã Giai Phạm, huyện Yên Mỹ, nay là xã Nguyễn Văn Linh, tỉnh Hưng Yên và mất ngày 27/4/1998. Trên cương vị là Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá VI), “kiến trúc sư trưởng” của công cuộc đổi mới đất nước, đồng chí đã cầm lái con thuyền cách mạng vượt qua khó khăn và thu được những thành tựu rất quan trọng.

Cuộc đời hoạt động cách mạng gần 70 năm của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh là bản hùng ca về khí phách người cộng sản, là minh chứng sống động cho sự kết tinh giữa bản lĩnh chính trị vững vàng, trí tuệ sáng tạo, đạo đức cách mạng trong sáng và tư duy đổi mới sâu sắc.

Con người của những quyết định đổi mới

Thời gian đồng chí Nguyễn Văn Linh giữ trọng trách người đứng đầu Đảng ta là khoảng thời gian đất nước và thế giới có nhiều biến đổi phức tạp, tác động không nhỏ đến tiến trình phát triển đất nước.

Trong bối cảnh đó, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh cùng tập thể Ban Chấp hành Trung ương nêu ra và kiên trì thực hiện đổi mới có nguyên tắc - đổi mới nhưng luôn luôn giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân.

Trong đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, đồng chí Nguyễn Văn Linh xác định, phải lấy mặt trận nông nghiệp làm khâu đột phá, nếu muốn thực hiện thành công 3 chương trình kinh tế lớn. Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã chủ trì Hội nghị Bộ Chính trị, đánh giá mặt được và hạn chế sau 7 năm thực hiện “Khoán 100” trong nông nghiệp và đi tới Nghị quyết số 10-NQ/TW của Bộ Chính trị (ngày 5/4/1988) về đổi mới cơ chế quản lý nông nghiệp, giao quyền sử dụng ruộng đất lâu dài cho các hộ nông dân với quy mô hợp lý và ổn định trong 15 năm.

Nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, đã giải phóng mạnh mẽ sức sản xuất trong nông nghiệp, đưa Việt Nam từ nước thiếu đói liên miên trở thành nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới.

Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh cũng đặc biệt coi trọng tư duy mới trong quan hệ đối ngoại. Dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, ngày 20/5/1988, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 13-NQ/TW về đổi mới tư duy, điều chỉnh đường lối đối ngoại, tập trung giữ vững môi trường hòa bình để xây dựng và phát triển kinh tế. Tại Đại hội toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6/1991), Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã thay mặt Đảng ta long trọng tuyên bố: “Việt Nam muốn là bạn với tất cả các nước trong cộng đồng thế giới, phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”.

Đây là những bước chuyển tư duy rất quan trọng của Đảng ta trong tư duy đối ngoại, tạo cơ sở cho những bước hội nhập mạnh mẽ trong quá trình Đổi mới đất nước.

Sức sống của "Những việc cần làm ngay"

Bạn đọc và người dân cả nước vẫn nhớ mãi loạt bài báo “Những việc cần làm ngay”, được viết dưới bút danh N.V.L trên báo Nhân Dân. Chủ đề lớn nhất, “nóng” nhất được loạt bài báo này đề cập đến là chống tiêu cực.

Trên cương vị người lãnh đạo cao nhất của Đảng, đồng chí Nguyễn Văn Linh ngày đêm trăn trở với những vấn đề còn đang nhức nhối trong dư luận xã hội. Qua “Những việc cần làm ngay”, tác giả N.V.L phê phán các hành vi xấu, dễ gặp trong xã hội của một số cán bộ có chức có quyền: quan liêu, hách dịch, tham nhũng, ức hiếp quần chúng. Những việc tiêu cực đó trong xã hội người dân biết thì khá nhiều, khá lâu, nhưng người dám nói, dám đấu tranh thì ít.

Tác giả N.V.L thể hiện quyết tâm của Đảng và mong muốn quần chúng cùng với Đảng đấu tranh đẩy lùi tiêu cực. Đồng chí cũng nhấn mạnh đây là dịp để phát huy quyền dân chủ, quyền công dân của quần chúng để từ đó các cấp Đảng và chính quyền đem các vụ việc đó ra xử lý về mặt Nhà nước, về mặt hành chính cũng như về mặt Đảng.

Sau này khi được hỏi về bút danh N.V.L, đồng chí Nguyễn Văn Linh giải thích: Đó là “Nói và làm”. Trong câu trả lời đó đã hàm chứa nội dung đồng chí muốn nhắn gửi: Lời nói phải đi đôi với việc làm, không được nói mà không làm, nói nhiều làm ít, “đánh trống bỏ dùi” hoặc nói một đằng, làm một nẻo.

Đó cũng là những điều làm nên sức sống lâu bền, vẹn nguyên tinh thần nói đi đôi với làm, nhìn thẳng vào sự thật, nói đúng sự thật, trực diện với những vấn đề của cuộc sống trong giai đoạn đó cũng như hôm nay.

Nhà lãnh đạo nghiêm khắc và tình cảm

Nhà báo Xuân Lâm của Thông tấn xã Việt Nam là phóng viên có 6 năm chuyên trách các hoạt động của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh. Với ông, ấn tượng sâu sắc nhất trong những lần được tháp tùng nhà lãnh đạo cao nhất của đất nước là nhà lãnh đạo luôn nghiêm khắc, thẳng thắn trong công việc song hết sức tình cảm trong cuộc sống.

Nhà báo Xuân Lâm kể với chúng tôi, từng phụ trách công tác tuyên huấn của Trung ương Cục miền Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh luôn quan tâm đến công tác báo chí, luôn tạo điều kiện để các phóng viên tác nghiệp. Ông Xuân Lâm nhớ mãi kỷ niệm có lần đi công tác cùng Tổng Bí thư, trời lạnh lại thấy phóng viên áo chưa đủ ấm, Tổng Bí thư và Phu nhân Ngô Thị Huệ đã đưa một chiếc áo để phóng viên mặc, bảo đảm sức khoẻ trong tác nghiệp.

Qua gần 40 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Những thành tựu đó đã khẳng định đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo là đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với quy luật khách quan của lịch sử và nguyện vọng của nhân dân, trong đó có vai trò và sự đóng góp hết sức quan trọng của đồng chí Nguyễn Văn Linh.