Nông thôn Thủ đô bước vào kỷ nguyên mới
Sau gần 15 năm xây dựng Nông thôn mới, Hà Nội đã trở thành điểm sáng của cả nước khi chủ động, sáng tạo, linh hoạt và thức thời để triển khai chương trình mục tiêu quốc gia đạt được hiệu quả, tạo nên bước chuyển mình rõ nét cho nông nghiệp, nông thôn. Đặc biệt là trở thành hình mẫu lý tưởng trong phong trào Nông thôn mới của cả nước.
Bước chuyển mình mạnh mẽ
Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội (khóa XVII) về "Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 - 2025", được quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền từ TP đến cơ sở, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, chung sức của người nông dân.
Ông Ngọ Văn Ngôn, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng Nông thôn mới TP Hà Nội cho biết: Tính đến cuối tháng 11/2024, toàn bộ 100% các huyện và thị xã ở Hà Nội đã được công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới. Trong đó, Thanh Trì là huyện đầu tiên của TP Hà Nội đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao từ năm 2023. Từ một huyện nông thôn với nhiều khó khăn, Thanh Trì đã từng bước chuyển mình trở thành khu vực hiện đại, với những thay đổi vượt bậc về cơ sở hạ tầng, kinh tế, và đời sống văn hóa.
Ông Nguyễn Xuân Đại, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội |
Cùng với đó, 3 huyện huyện gồm Gia Lâm, Đông Anh và Hoài Đức cũng đang chờ công nhận đạt chuẩn huyện Nông thôn mới nâng cao, với hồ sơ đã trình lên Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để xét duyệt từ tháng 8/2024. Các huyện Thanh Oai, Thường Tín và Đan Phượng cũng đã hoàn thiện hồ sơ trình TP để được xét công nhận trong thời gian tới.
Về số xã đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu, hiện có hơn 40% số xã trong toàn TP đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao. Hà Nội đang tiếp tục nỗ lực để nâng cấp các xã này, đồng thời hoàn thiện cơ sở hạ tầng và phát triển thêm các chương trình hỗ trợ để đạt mục tiêu xây dựng Nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu trước năm 2025. TP cũng đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và chương trình phát triển kinh tế xã hội với nguồn vốn lớn nhằm đáp ứng các tiêu chí đã đề ra.
Đối với 33 chỉ tiêu của chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội, kết quả đến hết tháng 9/2024 có 11 chỉ tiêu đã vượt kế hoạch, 15 chỉ tiêu cơ bản đạt phấn đấu hoàn thành trong năm 2024 và 7 chỉ tiêu phấn đấu hoàn thành trong năm 2025. Nhờ vậy, đời sống nông dân không ngừng được cải thiện và nâng cao, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2023 đạt 66,01 triệu đồng/người/năm.
Đoàn thẩm định Nông thôn mới Hà Nội kiểm tra thực tế tiêu chí xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu tại xã Xuân Giang, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) |
Công tác bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hội được TP và các cấp, các ngành quan tâm thực hiện. Đến nay, TP còn 676 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,03%; trong đó khu vực nông thôn còn 676 hộ nghèo chiếm tỷ lệ 0,05% so với dân cư khu vực nông thôn (7/18 huyện, thị xã không có hộ nghèo: Thị xã Sơn Tây; các huyện: Mê Linh, Đông Anh, Gia Lâm, Hoài Đức, Đan Phượng, Thanh Trì).
Lũy kế từ 2019 đến nay, TP Hà Nội đánh giá, phân hạng được 2.711 sản phẩm (bằng 89% so với mục tiêu giai đoạn đến hết năm 2025 là 3.054 sản phẩm), trong đó: 6 sản phẩm 5 sao, 12 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.473 sản phẩm 4 sao và 1.220 sản phẩm 3 sao. Năm 2024, các quận, huyện, thị xã đăng ký đánh giá, phân hạng 510 sản phẩm. Như vậy, đến hết năm 2024, số lượng sản phẩm OCOP sẽ đạt vượt mục tiêu chương trình đề ra trước một năm.
Một trong những thành tựu nổi bật là thành phố Hà Nội đã huy động được nguồn kinh phí lớn để đầu tư cho chương trình. Tổng kinh phí huy động từ năm 2021 đến giữa năm 2024 lên tới hơn 83.000 tỷ đồng, trong đó riêng 6 tháng đầu năm 2024 đã huy động hơn 19.000 tỷ đồng, bao gồm ngân sách TP, ngân sách huyện và các nguồn xã hội hóa. Sự đầu tư mạnh mẽ này là nền tảng quan trọng để các địa phương triển khai hiệu quả các dự án xây dựng Nông thôn mới.
Một trong những thành tựu nổi bật là thành phố Hà Nội đã huy động được nguồn kinh phí lớn để đầu tư cho chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới |
Tại các huyện ngoại thành như Thường Tín đã thực hiện thành công nhiều mô hình Nông thôn mới nâng cao, tạo nên sự thay đổi rõ rệt trong diện mạo của địa phương. Hiện huyện Thường Tín có 17 xã đạt chuẩn Nông thôn mới nâng cao và 3 xã đạt chuẩn kiểu mẫu, tiêu biểu cho nỗ lực và cam kết của các cấp chính quyền trong việc phát triển nông thôn. Chính quyền huyện cũng đã tích cực tổ chức các hội nghị tuyên truyền, giúp người dân nhận thức sâu sắc hơn về vai trò chủ thể của mình trong quá trình xây dựng Nông thôn mới.
Điểm sáng từ các mô hình kinh tế hiệu quả
Không chỉ tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, thành phố Hà Nội đã triển khai nhiều mô hình kinh tế nông thôn điển hình, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân và cải thiện chất lượng đời sống của người dân địa phương. Một ví dụ tiêu biểu là Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp Đông Cao tại xã Tráng Việt, huyện Mê Linh, chuyên sản xuất rau quả an toàn với diện tích khoảng 200ha, trong đó 10ha được chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Sản phẩm của hợp tác xã này được tiêu thụ rộng rãi tại các siêu thị và cửa hàng thực phẩm sạch, mang lại thu nhập từ 200 - 250 triệu đồng/ha/năm.
Ngoài ra, các mô hình sản xuất hoa hồng tại xã Mê Linh và mô hình chăn nuôi lợn khép kín ứng dụng công nghệ cao tại xã Thanh Lâm đã giúp nông dân có nguồn thu nhập đáng kể, với lợi nhuận lên tới 1,8 - 2 tỷ đồng/ha từ sản xuất hoa và hàng trăm triệu đồng từ chăn nuôi. Những mô hình này không chỉ đóng góp vào phát triển kinh tế mà còn tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao chất lượng sống và bảo vệ môi trường.
Hà Nội đã và đang tiếp tục đầu tư mạnh mẽ cho chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, với mục tiêu hoàn thành tất cả các tiêu chí |
Về phát triển kinh tế nông thôn, hiện TP có 1.491 hợp tác xã nông nghiệp; trong đó có 1.297 hợp tác xã đang hoạt động. Các hợp tác xã nông nghiệp cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu phục vụ sản xuất của các hộ thành viên. Nhiều hợp tác xã đã tạo sức cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác, tập trung vào chức năng thực hiện dịch vụ cho các hộ thành viên và Nhân dân, đã làm tốt công tác chỉ đạo sản xuất nông nghiệp, bảo đảm về thời vụ, bố trí cây trồng hợp lý, đưa giống cây trồng, vật nuôi năng suất, chất lượng, giá trị cao vào sản xuất.
Đến nay, Hà Nội có trên 330 làng nghề, nghề truyền thống, làng nghề truyền thống được công nhận thuộc địa bàn 25 quận, huyện, thị xã. Các làng nghề đã có sự tăng trưởng cả về doanh thu, giá trị sản xuất và giá trị xuất khẩu qua các năm, trong đó, có khoảng 100 làng nghề đạt doanh thu từ 10 - 20 tỷ đồng/năm, gần 70 làng nghề đạt từ 20 - 50 tỷ đồng/năm và khoảng 20 làng nghề đạt trên 50 tỷ đồng/năm, đóng góp đáng kể vào ngân sách địa phương…
Ông Nguyễn Xuân Đại, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội nhấn mạnh: Hà Nội đã và đang tiếp tục đầu tư mạnh mẽ cho chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, với mục tiêu hoàn thành tất cả các tiêu chí. Để đạt được điều này, TP sẽ tập trung vào việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về vai trò và trách nhiệm của mình trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng Nông thôn mới, đô thị văn minh cũng sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, cùng với các hoạt động giám sát để đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
Những năm tới, TP Hà Nội cam kết tiếp tục dành nguồn lực lớn cho việc phát triển nông nghiệp và nông thôn, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa và khai thác lợi thế từng vùng để tạo thêm nguồn đầu tư |
Những năm tới, TP Hà Nội cam kết tiếp tục dành nguồn lực lớn cho việc phát triển nông nghiệp và nông thôn, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa và khai thác lợi thế từng vùng để tạo thêm nguồn đầu tư. Điều này không chỉ giúp phát triển các tiêu chí Nông thôn mới mà còn thúc đẩy các huyện đạt chuẩn để hướng tới mục tiêu trở thành quận, xã lên phường, góp phần xây dựng một Thủ đô hiện đại và văn minh.
Chương trình xây dựng Nông thôn mới nâng cao và kiểu mẫu tại Hà Nội đã gặt hái được nhiều thành công đáng khích lệ nhưng cũng còn nhiều thách thức cần vượt qua. Sự đoàn kết, nỗ lực của chính quyền và người dân là yếu tố quyết định để các địa phương tiếp tục phát huy các thành quả đạt được, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn. Thủ đô Hà Nội với diện mạo nông thôn khang trang, hiện đại và văn minh, không chỉ là niềm tự hào mà còn là minh chứng cho tinh thần đoàn kết và khát vọng phát triển bền vững của người dân Thủ đô.