Đắk Lắk: Sức mạnh đại đoàn kết từ chính sách dân tộc - tôn giáo
Chính sách dân tộc và tôn giáo, theo Sở Dân tộc - Tôn giáo tỉnh Đắk Lắk, không đơn thuần là một lĩnh vực quản lý hành chính mà là yếu tố then chốt, nền tảng vững chắc để gìn giữ và vun đắp khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giúp tỉnh nhà vượt qua mọi thử thách, hội nhập và phát triển thịnh vượng.
Già làng/Người có uy tín phát huy vai trò “cầu nối” tin cậy, truyền tải chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến đồng bào dân tộc thiểu số tại cơ sở. Ảnh: NG
Đắk Lắk hiện là ngôi nhà chung của 49 dân tộc anh em, cùng chung sống hòa thuận, gắn bó lâu đời. Trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 25,4% dân số toàn tỉnh, tương đương 839.000 người. Bức tranh văn hóa, tín ngưỡng, tôn giáo tại đây vô cùng đa dạng với 7 tổ chức tôn giáo được công nhận, thu hút 740.754 tín đồ (chiếm 22,5% dân số), cùng với 2.113 chức sắc, chức việc và 708 cơ sở thờ tự trải rộng khắp tỉnh.
Những năm qua, chính sách dân tộc, tôn giáo đã giữ vai trò quan trọng trong việc ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, hướng tới xây dựng Đắk Lắk phát triển bền vững. Điều này được thể hiện rõ qua việc tăng cường khối đại đoàn kết, hỗ trợ nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, phát huy bản sắc văn hóa và sử dụng hiệu quả nguồn lực từ cộng đồng dân tộc, tôn giáo.

Công trình đường giao thông nông thôn tại xã Ea Na (Đắk Lắk) được đầu tư hoàn thiện, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và thúc đẩy giao thương, kinh tế địa phương theo Chương trình mục tiêu Quốc gia. Ảnh: NG
Ổn định chính trị và củng cố đại đoàn kết
Để đảm bảo ổn định chính trị, tỉnh Đắk Lắk đã thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, kịp thời giải quyết tranh chấp đất đai, khiếu kiện, đồng thời nâng cao vai trò của người có uy tín, già làng trong cộng đồng nhằm giữ vững an ninh trật tự và sự đoàn kết.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, tôn giáo đủ năng lực, phẩm chất, có khả năng nắm bắt nguyện vọng của Nhân dân, đã tạo nên cầu nối vững chắc giữa chính quyền và cộng đồng. Đặc biệt, việc bám sát địa bàn, cơ sở giúp chủ động nắm tình hình, nhận diện và đấu tranh hiệu quả với các hoạt động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để xuyên tạc, gây mất ổn định chính trị - xã hội.

Đồng bào dân tộc thiểu số tích cực tham gia các mô hình phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống dưới sự hỗ trợ của chính sách tỉnh. Ảnh: NG
Đáng chú ý, đồng bào các tôn giáo luôn thực hiện phương châm sống “tốt đời, đẹp đạo”, “kính Chúa yêu nước”, “sống phúc âm trong lòng dân tộc”, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, xây dựng nếp sống văn minh, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Động lực phát triển kinh tế - xã hội
Trong phát triển kinh tế - xã hội, Đắk Lắk đã triển khai nhiều chương trình thiết thực như xóa nhà tạm, nhà dột nát, hỗ trợ phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp bền vững, hỗ trợ sản xuất, sinh kế cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Hệ thống kết cấu hạ tầng được đầu tư xây dựng, từng bước hoàn thiện, làm thay đổi cơ bản diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Các chương trình giáo dục, đào tạo nghề phù hợp với thực tiễn địa phương đã giúp người dân nâng cao kiến thức, kỹ năng và tự chủ về kinh tế. Đồng thời, tỉnh cũng phát huy tiềm năng, lợi thế vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng có đạo thông qua phát triển các ngành nghề truyền thống gắn với bản sắc văn hóa và phát triển du lịch tâm linh.
Các tổ chức tôn giáo, với tinh thần bác ái, đã tích cực chung tay với Nhà nước trong công tác an sinh xã hội, vận động chức sắc, tín đồ chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là động lực quan trọng góp phần phát triển kinh tế bền vững cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Đắk Lắk. Ảnh: NG
Tỉnh Đắk Lắk đặc biệt chú trọng gắn kết việc phát huy nguồn lực từ các tổ chức tôn giáo, cộng đồng dân tộc với các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, trọng tâm là các Chương trình mục tiêu Quốc gia, nhất là Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Đắk Lắk đã phân bổ tổng số vốn hơn 4.220 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước để đầu tư thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, thể hiện sự quan tâm lớn của cấp ủy Đảng và chính quyền.
Việc kiện toàn bộ máy tổ chức, phân cấp quản lý, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát cùng với áp dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần xây dựng một xã hội toàn diện và bền vững, thúc đẩy chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ.
Thách thức và định hướng chiến lược trong bối cảnh mới
Theo Sở Dân tộc – Tôn giáo Đắk Lắk, bên cạnh những thành tựu quan trọng, chính sách dân tộc, tôn giáo của tỉnh vẫn tồn tại một số vấn đề cần giải quyết. Đó là tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số vẫn ở mức cao (tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2024 là 10,48%, gấp 2,6 lần mức trung bình cả nước), công tác giảm nghèo chưa bền vững. Đồng bào dân tộc thiểu số vẫn gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như giáo dục, y tế do khoảng cách địa lý và hạ tầng chưa đồng bộ.
Tình trạng di cư tự do vẫn diễn ra phức tạp, kéo theo các vấn đề xã hội, an ninh chính trị, khiếu kiện đất đai. Ngoài ra, sự phát triển nhanh của một số tôn giáo và hiện tượng tôn giáo mới tiềm ẩn nguy cơ chia rẽ, và các thế lực thù địch tiếp tục lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để chống phá.

Khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tôn giáo là nền tảng vững chắc nhất cho sự phát triển nhanh và bền vững của tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: NG
Thực tiễn này đặt ra yêu cầu cấp bách phải thay đổi phương thức quản lý lĩnh vực dân tộc và tôn giáo. Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, đã xác định nhiệm vụ trọng tâm là “Bảo đảm các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển”, hướng tới phát triển bền vững về kinh tế, văn hoá, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đồng thời tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác tôn giáo.
Để đạt được mục tiêu này, Đắk Lắk cần triển khai đồng thời 7 nhóm giải pháp chiến lược nhằm nâng cao năng lực quản lý: Tiếp tục thực hiện tốt chính sách dân tộc, tôn giáo bảo đảm tính đồng bộ; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, nhất là cấp xã; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số; tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật; phát huy vai trò của người có uy tín, chức sắc tôn giáo; củng cố hệ thống chính trị và phát triển nguồn nhân lực tại chỗ; và tăng cường công tác đối ngoại về dân tộc và tôn giáo.
Các đổi mới trong công tác quản lý dân tộc, tôn giáo của Đắk Lắk đặt con người ở vị trí trung tâm, lấy cộng đồng làm nền tảng, xem văn hóa là động lực và công nghệ là công cụ, từ đó xây dựng hệ sinh thái chính sách dân tộc, tôn giáo bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau, góp phần xây dựng tỉnh Đắk Lắk phát triển nhanh, bền vững, văn minh, giàu bản sắc.