Vai trò của doanh nghiệp dân tộc trong nền kinh tế quốc dân

Người lao động Petrovietnam làm việc trên giàn khoan.

Trước bối cảnh thế giới liên tục đối mặt với những cú sốc địa chính trị, đứt gãy chuỗi cung ứng, biến động giá năng lượng và yêu cầu chuyển dịch năng lượng ngày càng cấp bách, vai trò “điều tiết mềm” của doanh nghiệp dân tộc Petrovietnam càng trở nên rõ nét.

Từ tầm nhìn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến lực lượng kinh tế quốc gia

Sự ra đời của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam bắt nguồn từ tầm nhìn chiến lược và dự cảm thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay trong những năm tháng đất nước còn chìm trong khói lửa chiến tranh, Người đã sớm nhận thấy một nền công nghiệp dầu khí hiện đại sẽ góp phần quan trọng để xây dựng một quốc gia độc lập, tự cường và hùng mạnh.

Bước ngoặt lịch sử mang tính quyết định đến vào ngày 26/6/1986, khi dòng dầu thương mại đầu tiên được khai thác từ mỏ Bạch Hổ. Sự kiện này diễn ra đúng vào thời điểm khởi đầu công cuộc Đổi mới, khi nền kinh tế Việt Nam đang ở trong giai đoạn chuyển đổi đầy khó khăn. Dòng dầu từ mỏ Bạch Hổ không chỉ giải bài toán năng lượng quốc gia, mà còn tạo ra nguồn thu ngoại tệ đầu tiên và quan trọng nhất, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nguồn lực tài chính để triển khai cải cách và bảo vệ thành quả cách mạng.

Từ dấu mốc đó, Petrovietnam từng bước lớn mạnh, trở thành lực lượng kinh tế chủ lực của đất nước trong suốt nhiều thập niên.

Ngay từ những giai đoạn đầu phát triển, Petrovietnam đã khẳng định vai trò trụ cột của nền kinh tế. Trong thời kỳ tăng trưởng cao, Tập đoàn đạt mức tăng trưởng bình quân 18-20%/năm, đóng góp trung bình khoảng 30% tổng thu ngân sách nhà nước và chiếm khoảng 15% tổng kim ngạch xuất khẩu quốc gia. Đây là những con số đặc biệt ấn tượng, thể hiện vai trò tiên phong của Petrovietnam trong tiến trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Ngay cả trong giai đoạn khó khăn nhất sau năm 2015, khi giá dầu giảm sâu, nhiều dự án lớn gặp thách thức, tổng doanh thu Petrovietnam vẫn duy trì đóng góp từ 9-13% GDP và chiếm 9-11% tổng thu ngân sách nhà nước. Kết quả này là minh chứng rõ nét cho bản lĩnh, ý chí chính trị và tinh thần tiên phong của toàn Tập đoàn, từ Đảng bộ đến từng Chi bộ, đơn vị cơ sở.

Nếu như năm 2011, tổng doanh thu lũy kế của Petrovietnam mới đạt khoảng 160 tỷ USD, thì đến năm 2025, con số này đã lên tới 605 tỷ USD - tăng trưởng theo cấp số nhân. Đặc biệt, đóng góp cho ngân sách nhà nước tiếp tục là thước đo rõ ràng nhất về vai trò trụ cột của Petrovietnam.

Kết thúc năm 2025, Petrovietnam tiếp tục ghi dấu ấn đậm nét trong bức tranh kinh tế quốc gia. Tổng tài sản hợp nhất đạt gần 1,2 triệu tỷ đồng, tăng 40,3% so với năm 2020; chiếm 33% tổng tài sản của các doanh nghiệp nhà nước, là doanh nghiệp có quy mô tài sản lớn nhất. Tập đoàn lần thứ tư liên tiếp lập kỷ lục về tổng doanh thu, vượt 1,1 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 9-10% GDP; nộp ngân sách nhà nước gần 166 nghìn tỷ đồng, chiếm 7-8% tổng thu ngân sách cả nước. Dù tỷ trọng nộp ngân sách nhà nước giảm, do quy mô nền kinh tế mở rộng và đa dạng hóa, nhưng về giá trị tuyệt đối, Petrovietnam liên tục phá kỷ lục, góp phần giữ vững cân đối ngân sách và ổn định kinh tế vĩ mô.

Các chỉ tiêu tài chính chủ yếu đều hoàn thành sớm từ 1-2 năm so với kế hoạch 5 năm 2021-2025, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng: tổng doanh thu tăng bình quân 15,4%/năm; nộp ngân sách tăng 17,1%/năm; lợi nhuận trước thuế hợp nhất tăng tới 38,6%/năm. Petrovietnam đã khẳng định uy tín của một tập đoàn kinh tế hàng đầu đất nước với nhiều thành tựu nổi bật: là đơn vị có mức đóng góp ngân sách nhà nước cao nhất trong khối doanh nghiệp nhà nước, bình quân khoảng 160 nghìn tỷ đồng/năm; là doanh nghiệp có lợi nhuận cao nhất giai đoạn 2020-2025 với tổng lợi nhuận gần 400 nghìn tỷ đồng.

Với quy mô và mức đóng góp này, Petrovietnam được ví như “địa phương đầu tàu thứ ba” của nền kinh tế. Theo số liệu thống kê năm 2024, nếu nhìn vào mức tổng doanh thu, khi đối chiếu trong bảng xếp hạng GRDP của 63 tỉnh/thành trên cả nước năm 2024, có thể thấy, mức đóng góp đối với tăng trưởng chung của nền kinh tế và tốc độ tăng trưởng của Petrovietnam chỉ đứng sau TP Hồ Chí Minh và Hà Nội - hai cực tăng trưởng lớn nhất Việt Nam và vượt nhiều địa phương công nghiệp lớn khác.

Phát biểu chỉ đạo tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Petrovietnam, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Petrovietnam đã góp phần giữ vững “mạch sống” của nền kinh tế và xã hội, bảo vệ an ninh kinh tế - năng lượng trước những biến động phức tạp của thế giới.

Không chỉ vậy, nếu đặt Petrovietnam như một địa phương trong bảng xếp hạng đóng góp vào ngân sách nhà nước năm 2024 của các tỉnh/thành sau sáp nhập, thì đóng góp của Tập đoàn vào ngân sách nhà nước cũng đứng thứ ba cả nước, chỉ sau TP Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Không chỉ vững vàng trong đóng góp vào tăng trưởng kinh tế quốc gia, nhìn từ bản đồ phân bố công nghiệp - năng lượng Việt Nam, dấu ấn của Petrovietnam còn hiện diện ở hầu hết các vùng kinh tế trọng điểm: từ Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Duyên hải miền Trung, Đông Nam Bộ đến Đồng bằng sông Cửu Long. Ở mỗi khu vực, các dự án của Petrovietnam đều trở thành hạt nhân hình thành các cực tăng trưởng địa phương, tạo hiệu ứng lan tỏa, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tạo việc làm bền vững.

Giữ vững niềm tin với Đảng, Nhà nước và nhân dân

Khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của Petrovietnam, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Tập đoàn, chỉ ra Petrovietnam đã góp phần quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, thậm chí trong những thời điểm cam go đã góp phần giữ vững “mạch sống” của nền kinh tế và xã hội, bảo vệ an ninh kinh tế - năng lượng trước những biến động phức tạp của thế giới. Tổng Bí thư đánh giá cao vai trò bảo đảm “5 An” và thành tựu “5 Nhất” của Petrovietnam, đồng thời trao tặng Tập đoàn thông điệp “8 chữ”: Tiên phong - Vượt trội - Bền vững - Toàn cầu.

Tại Hội nghị Tổng kết Tập đoàn năm 2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã khái quát chặng đường phát triển của Petrovietnam bằng “32 chữ”: Ý chí hội tụ; Tinh thần chiến binh; Thành tích toàn diện; Tư duy đổi mới; Hội nhập sâu rộng; Quản trị thông minh; Nhân văn đong đầy; Giá trị lan tỏa.

Đặc biệt, Thủ tướng đánh giá, những kết quả mà Petrovietnam đạt được có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo ra giá trị lan tỏa sâu rộng và sức mạnh cộng hưởng đối với nhiều ngành, nhiều lĩnh vực của nền kinh tế. Trước hết, khẳng định rõ sứ mệnh tiên phong, vai trò dẫn dắt của Tập đoàn trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, phát triển bền vững, đóng góp ngân sách và bảo vệ chủ quyền biển đảo; mỗi công trình dầu khí, mỗi giàn khoan ngoài khơi không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn là “cột mốc” thiêng liêng, biểu tượng sinh động cho chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam trên biển.

Bên cạnh đó, những thành tựu ấy củng cố niềm tin và sức mạnh đoàn kết, thống nhất, sự chung sức đồng lòng của tập thể lãnh đạo, đội ngũ cán bộ, người lao động Petrovietnam; đồng thời khẳng định tầm vóc, bản lĩnh và sự trưởng thành của doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước trong điều kiện hội nhập sâu rộng. Từ đó, Petrovietnam tạo dựng niềm tin và lan tỏa động lực tích cực tới cộng đồng doanh nghiệp trong nước, các nhà đầu tư và đối tác quốc tế, nhất là trong các lĩnh vực năng lượng mới, năng lượng sạch.

Thủ tướng cũng cho rằng, hành trình và kết quả phát triển của Petrovietnam đã thể hiện sinh động khát vọng, bản lĩnh, trí tuệ và ý chí tự lực, tự cường của con người Việt Nam - tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và mỗi kết quả đều được lượng hóa bằng những giá trị cụ thể, đo đếm được, đóng góp thiết thực cho đất nước.

Hành trình 50 năm của Petrovietnam là minh chứng sinh động cho bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng vươn lên của doanh nghiệp dân tộc trong thời đại mới. Trong bối cảnh đất nước hướng tới những mục tiêu phát triển cao hơn, bền vững hơn, Petrovietnam tiếp tục được kỳ vọng sẽ giữ vững vai trò trụ cột của an ninh kinh tế quốc gia, là điểm tựa quan trọng để Việt Nam vững vàng trước mọi biến động, tự tin bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Phương Thảo