Đổi mới cách thức thanh tra, doanh nghiệp giảm gánh nặng

Xây dựng kế hoạch chi tiết

Chúng tôi gặp Chánh Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Lê Vũ Tuấn Anh trong những ngày giáp Tết, mặc dù bận rộn, nhưng ông vẫn dành thời gian chia sẻ về kết quả công tác thanh tra của ngành TN&MT trong năm vừa qua.

Ông cho biết, năm 2023, các đơn vị thuộc Bộ TN&MT chủ yếu tập trung vào công tác ổn định tổ chức cán bộ, một số đơn vị được giao chủ trì tổng hợp xây dựng Luật Đất đai sửa đổi, phải tập trung toàn bộ cán bộ, công chức để thực hiện cho nhiệm vụ này.

“Tuy là vậy, nhưng công tác thanh tra, kiểm tra của ngành TN&MT đạt được kết quả ngoài mong đợi. Các đơn vị thuộc bộ đã triển khai thực hiện 158 cuộc thanh tra, kiểm tra và ban hành 138 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền là 56.944 triệu đồng. Riêng Thanh tra Bộ đã triển khai thực hiện 100% kế hoạch thanh tra, kiểm tra (triển khai thực hiện 19 cuộc thanh tra, kiểm tra; 4 cuộc giám sát đoàn thanh tra) và đã ban hành 10 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 1.350 triệu đồng” - ông Tuấn Anh cho biết.

Chánh Thanh tra Bộ chia sẻ, để có được kết quả như vậy, ngoài việc thanh tra các đơn vị luôn bám sát sự chỉ đạo, điều hành chung của lãnh đạo Bộ, thì ngay từ đầu năm, các đơn vị đã bắt tay xây dựng chi tiết chương trình, kế hoạch thanh tra, đồng thời khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch đã đề ra; phối hợp với địa phương tiến hành khảo sát địa điểm, đối tượng, nội dung thanh tra, báo cáo lãnh đạo bộ trước khi thành lập đoàn thanh tra, nhất là Thanh tra Bộ đã huy động được lực lượng công chức của các đơn vị trực thuộc làm công tác thanh tra về TN&MT; cùng với đó là sự kết hợp thường xuyên, liên tục, có hiệu quả giữa các đơn vị thuộc bộ và giữa Trung ương với các địa phương trên toàn quốc.

Đặc biệt, Thanh tra ngành TN&MT đã thực hiện đổi mới cách thức thanh tra, kiểm tra bằng cách nắm bắt, thu thập thông tin, tài liệu liên quan đến công tác quản lý, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường tại các địa phương và các thông tin có liên quan đến nội dung thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị để phục vụ cho việc xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra hàng năm.

“Quá trình thu thập thông tin, tài liệu được triển khai thường xuyên thông qua việc nắm bắt tình hình tại các địa phương, đơn vị, cũng như qua các phương tiện truyền thông và phản ánh của người dân. Chính sự chuẩn bị kỹ càng đó đã rút ngắn được 30-40% thời gian thanh tra, kiểm tra trực tiếp tại địa phương, đơn vị nhưng vẫn đảm bảo được tính hiệu lực, hiệu quả. Qua đó giúp ngành Thanh tra TN&MT hoàn thành nhiệm vụ đúng kế hoạch nhất” - Chánh Thanh tra Bộ nói.

Công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC được lãnh đạo quan tâm, thường xuyên tiếp dân theo quy định. Ảnh: PV

Chánh Thanh tra Bộ cho rằng, kết quả thanh tra, kiểm tra trong thời gian qua đã phát hiện và xử lý kịp thời nhiều vụ việc vi phạm, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật và các hành vi tham nhũng, lãng phí về TN&MT, giúp các doanh nghiệp được thanh tra, kiểm tra hoàn thiện hồ sơ, thủ tục, khắc phục các vi phạm, tồn tại, nhất là đã cập nhật các quy định mới về TN&MT cho địa phương và đối tượng thanh tra; nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về TN&MT của các tổ chức và cá nhân; phát hiện những bất cập trong các quy định của pháp luật để tổng hợp và đề xuất sửa đổi…

Đổi mới quy trình giải quyết khiếu nại

Công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) cũng luôn được lãnh đạo Bộ TN&MT quan tâm. Việc tiếp công dân định kỳ được lãnh đạo Bộ thực hiện đảm bảo theo đúng quy định.

Trong năm 2023, Bộ TN&MT nhận được 3.133 lượt đơn KNTC, tranh chấp đất đai, trong đó có 1.479 vụ việc đủ điều kiện xử lý.

Có được kết quả như vậy là do Bộ TN&MT đã thực hiện đổi mới quy trình giải quyết KN. Cụ thể, Bộ có văn bản yêu cầu địa phương và người KN cung cấp hồ sơ, trên cơ sở đó, giao cán bộ nghiên cứu hồ sơ, trao đổi hoặc có văn bản đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan báo cáo làm rõ nội dung, tình tiết vụ việc và cung cấp bổ sung hồ sơ, tài liệu, để phân tích, đánh giá hồ sơ vụ việc, đưa ra phương án giải quyết. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian thẩm tra, xác minh nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả giải quyết KNTC.

“Điều đáng nói, trong quá trình giải quyết, luôn chú trọng công tác đối thoại, hòa giải và tuyên truyền chính sách, pháp luật để công dân hiểu và tự nguyện rút đơn KN, do đó, số vụ việc đã đình chỉ giải quyết KN lên tới 62% số vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết”, ông Tuấn Anh cho biết.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh trong một buổi tiếp dân định kỳ. Ảnh: PV

Tuy đạt được nhiều kết quả là vậy, nhưng Chánh Thanh tra Bộ băn khoăn, năm 2023 còn một số nội dung thanh tra, kiểm tra chưa triển khai theo kế hoạch đã được phê duyệt; công tác chuẩn bị nội dung thanh tra, kiểm tra trước khi tiến hành thanh tra, kiểm tra chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiều đoàn phải tiến hành thu thập tài liệu và phân tích số liệu nhiều lần, dẫn đến một số cuộc thanh tra, kiểm tra còn chậm so với kế hoạch đã được phê duyệt

“Trên thực tế, có những doanh nghiệp của Trung ương đóng trên địa bàn địa phương vừa chịu sự kiểm tra, thanh tra của Thanh tra bộ quản lý chuyên ngành, vừa chịu sự kiểm tra, thanh tra của Thanh tra sở và Thanh tra tỉnh…” - ông Tuấn Anh tâm sự.

Mặt khác, số đơn thư bộ nhận được tăng 18% so với năm 2022, nguyên nhân do Nhà nước triển khai nhiều dự án lớn, trọng điểm như dự án cao tốc Bắc Nam, dự án đường vành đai 4 Hà Nội, đường vành đai 3 TP Hồ Chí Minh, Sân bay Long Thành. Ngoài ra, do tình hình các dự án tiếp tục triển khai thực hiện sau đại dịch Covid-19; quy định pháp luật về tiếp công dân, KNTC và pháp luật có liên quan, nhất là pháp luật đất đai vẫn còn một số vướng mắc, bất cập, gây khó khăn cho quá trình thực hiện, từ đó phát sinh nhiều KNTC...

Để giải quyết những vướng mắc, tồn tại đó, Chánh Thanh tra Bộ TN&MT cho rằng không phải “một sớm một chiều”, nhưng ông hy vọng toàn ngành Thanh tra TN&MT sẽ phát huy kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế, bám sát sự chỉ đạo, lãnh đạo của bộ cùng với hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ của mình.

Thái Hải