Tỷ lệ giải ngân còn thấp

Năm 2025, tỉnh Cà Mau được phân bổ nguồn vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi trên 190 tỷ đồng (gồm kế hoạch vốn năm 2024 chuyển sang), trong đó vốn đầu tư phát triển trên 104 tỷ đồng, vốn sự nghiệp trên 86 tỷ đồng.

Kế hoạch vốn đã phân khai chi tiết để thực hiện chương trình năm 2025 (gồm nguồn vốn các năm trước chuyển tiếp sang năm 2025) là trên 153 tỷ đồng (vốn đầu tư hơn 86,7 tỷ đồng và vốn sự nghiệp là trên 66,3 tỷ đồng) bằng 80,25% tổng vốn được giao.

Tính đến giữa tháng 10, toàn tỉnh đã thực hiện và giải ngân được trên 70 tỷ đồng, đạt gần 50% kế hoạch. Một số đơn vị có tỷ lệ giải ngân nguồn vốn đạt 100% như: UBND xã Lương Thế Trân; UBND phường Hiệp Thành…

Theo đánh giá của Sở Tài chính tỉnh Cà Mau, kể từ khi triển khai Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, nguồn nhân lực trong vùng dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh đã được ưu tiên phát triển; số lượng và chất lượng đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số được tăng cường; hệ thống chính trị cơ sở và khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố hoạt động hiệu quả; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn luôn ổn định.

Nhiều chương trình, chính sách như: Hỗ trợ về nhà ở, nước sinh hoạt, đất ở, đất sản xuất, hỗ trợ đào tạo nghề, chuyển đổi ngành nghề và giải quyết việc làm, hỗ trợ trực tiếp bằng tiền, hỗ trợ cho vay vốn với lãi suất ưu đãi... đã được các cấp, các ngành chỉ đạo triển khai thực hiện khá quyết liệt. Qua đó, kịp thời tháo gỡ những khó khăn cho một bộ phận đồng bào DTTS nghèo, giúp họ tạo ra được nguồn thu nhập, từng bước ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo.

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai thực hiện các Chương trình còn gặp những khó khăn, vướng mắc. Việc giải ngân nguồn vốn chương trình còn chậm một phần do kế hoạch vốn sự nghiệp năm 2025 được phân bổ rất trễ (tháng 5/2025).

Mặt khác, khi thực hiện sáp nhập đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền 2 cấp thì các thủ tục bàn giao, cấp lại mã quan hệ ngân sách, chỉnh lý hồ sơ giao dịch… mất nhiều thời gian, đã ảnh hưởng lớn đến tiến độ giải ngân.

Một số địa phương trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu cũ đã được phân bổ nguồn vốn từ Chương trình nhưng đến nay đã hết nhu cầu và đối tượng thụ hưởng (không có khả năng giải ngân vốn).

Đẩy nhanh tiến độ

Trước thực tế trên, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã có nhiều văn bản chỉ đạo thủ trưởng các sở, ban, ngành cấp tỉnh và Chủ tịch UBND các xã, phường nâng cao tinh thần, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ, kịp thời và có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn các Chương trình MTQG năm 2025, phấn đấu tỷ lệ giải ngân đạt 100% theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương tiếp tục rà soát, đề xuất phương án xử lý đối với số vốn chưa phân bổ hoặc không còn nhu cầu sử dụng thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Trường hợp không còn nhu cầu sử dụng vốn hoặc không thể điều chỉnh nội bộ giữa các dự án thì báo cáo cấp thẩm quyền xem xét hoàn trả ngân sách Trung ương.

“Với nhiệm vụ được phân cấp là cơ quan chủ trì quản lý Chương trình, Sở Dân tộc và Tôn giáo thường xuyên theo dõi, đôn đốc về tiến độ, thành lập các Tổ công tác đi thực tế các địa phương có địa bàn đặc biệt khó khăn để nắm bắt, hướng dẫn tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh; tổng hợp tham mưu UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo thực hiện một số giải pháp để xử lý đối với những vấn đề phát sinh vượt thẩm quyền.