Dự án điện gió ngoài khơi 3 quốc gia hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2034

Bước tiến trong hợp tác xanh 

Khi các quốc gia Đông Nam Á đang đẩy mạnh chuyển đổi năng lượng, hướng tới mục tiêu trung hòa carbon và đảm bảo an ninh năng lượng bền vững, một dự án hợp tác quy mô lớn giữa Việt Nam, Malaysia và Singapore trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi đang thu hút sự chú ý của khu vực. 

Dự án không chỉ đánh dấu bước tiến trong liên kết hạ tầng năng lượng xuyên biên giới, mà còn thể hiện quyết tâm chung của ba quốc gia trong việc xây dựng một thị trường điện sạch, ổn định và kết nối khu vực ASEAN.

Bộ trưởng Năng lượng Chuyển đổi và Biến đổi nước Malaysia, ông Fadillah Yusof cho biết, giai đoạn đầu của dự án điện gió ngoài khơi công suất 2.000 MW kết nối ba nước Việt Nam, Malaysia và Singapore dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2034.

Mới đây, phát biểu trước Quốc hội ngày 22/10, ông Fadillah cho biết trong tổng công suất 2.000 MW, Malaysia sẽ sử dụng khoảng 700 MW phục vụ nhu cầu trong nước, còn lại 1.300 MW sẽ được xuất khẩu sang Singapore. Theo kế hoạch, giai đoạn hai của dự án sẽ mở rộng tuyến truyền tải điện về phía Bắc, kết nối từ Việt Nam tới bán đảo Malaysia thông qua Campuchia, Lào và Thái Lan.

“Dự án này sẽ được xem xét triển khai tiếp theo tùy thuộc vào nhu cầu năng lượng và đánh giá kinh tế sau khi giai đoạn một hoàn tất,” Bộ trưởng Fadillah nhấn mạnh.

Dự án điện gió liên kết ba quốc gia Đông Nam Á được xem là biểu tượng cho xu hướng hợp tác năng lượng xuyên biên giới, trong bối cảnh các quốc gia trong khu vực đang nỗ lực thực hiện cam kết trung hòa carbon và thúc đẩy chuyển đổi xanh.

Đối với Việt Nam, việc tham gia dự án này không chỉ giúp thúc đẩy phát triển điện gió ngoài khơi, mà còn tăng khả năng kết nối hạ tầng năng lượng với các nước ASEAN, qua đó mở rộng thị trường xuất khẩu điện xanh trong tương lai. Việt Nam hiện được đánh giá là quốc gia có tiềm năng điện gió lớn nhất khu vực, đặc biệt là tại các vùng ven biển Nam Trung Bộ và Nam Bộ.

“Hành lang điện xanh” Đông Nam Á

Sự hình thành của những dự án liên kết năng lượng như điện gió Việt Nam - Malaysia - Singapore cho thấy ASEAN đang bước ra khỏi mô hình hợp tác “song phương truyền thống” để hướng tới một cấu trúc năng lượng khu vực thống nhất hơn. Đây không chỉ là câu chuyện của hạ tầng kỹ thuật, mà còn là bài toán về lòng tin chiến lược, năng lực điều phối và khả năng hài hòa lợi ích quốc gia trong một cơ chế chung.

Tại báo cáo công bố năm 2025, Tổ chức Năng lượng tái tạo quốc tế (IRENA) cũng nhận định Đông Nam Á đang có cơ hội trở thành “trung tâm năng lượng sạch mới của thế giới”, với điều kiện các quốc gia thành viên sớm xây dựng hành lang điện ASEAN cùng khung pháp lý thống nhất, cơ chế đầu tư minh bạch và hệ thống chia sẻ dữ liệu năng lượng xuyên biên giới. 

Trong bối cảnh biến động địa chính trị và giá năng lượng toàn cầu, một mạng lưới năng lượng ASEAN kết nối và chia sẻ lợi ích chung sẽ trở thành “lá chắn mềm” giúp khu vực duy trì ổn định, giảm rủi ro phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu, đồng thời khẳng định năng lực tự cường và vị thế ngày càng vững chắc của Đông Nam Á trên bản đồ năng lượng thế giới.

Dù mang tính tiên phong trong khu vực, dự án điện gió ngoài khơi Việt Nam - Malaysia - Singapore vẫn đứng trước không ít thách thức, từ hạ tầng truyền tải, khung pháp lý cho tới cơ chế chia sẻ lợi ích giữa các quốc gia. Việc truyền tải điện gió trên quãng đường dài, đi qua nhiều lãnh thổ, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ cả về kỹ thuật, thể chế và cơ chế đầu tư tài chính quy mô lớn.

Vượt qua được những rào cản này, dự án sẽ trở thành cột mốc mang tính lịch sử trong tiến trình liên kết năng lượng ASEAN, mở ra một mô hình hợp tác mới về thương mại điện xuyên biên giới. Các chuyên gia nhận định, dự án có thể đặt nền móng cho một “hành lang điện xanh” Đông Nam Á, góp phần giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đồng thời khai thác tối đa lợi thế tự nhiên và tiềm năng năng lượng tái tạo của từng quốc gia.

Dự án điện gió Việt Nam - Malaysia - Singapore, nếu đúng tiến độ, sẽ không chỉ mang lại giá trị thương mại, mà còn khẳng định vai trò của ASEAN trong bản đồ năng lượng toàn cầu. Đây là minh chứng cho tầm nhìn dài hạn của khu vực trong việc chuyển đổi năng lượng công bằng, bền vững và tự chủ hơn, góp phần củng cố vị thế của Đông Nam Á trong tiến trình chống biến đổi khí hậu toàn cầu.