Đề xuất vật liệu xây dựng phải dán nhãn năng lượng từ đầu 2026
Phương tiện, thiết bị, vật liệu xây dựng được bổ sung vào diện phải dán nhãn năng lượng, dự kiến từ 1/1/2026. Dự thảo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giao Bộ Xây dựng ban hành danh mục và lộ trình áp dụng dán nhãn năng lượng với vật liệu xây dựng.
Sáng 9/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu Dự thảo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Một trong những nội dung mới tại dự thảo luật là phương tiện, thiết bị, vật liệu xây dựng được bổ sung vào danh mục phải dán nhãn năng lượng trước khi đưa ra thị trường.
Theo dự thảo luật, từ ngày 1/1/2026, doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu và phân phối, kinh doanh vật liệu xây dựng có trách nhiệm công bố, dán nhãn năng lượng với các sản phẩm này.
Trình bày báo cáo một số vấn đề lớn trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho hay, Thường trực Ủy ban này thấy, vật liệu xây dựng sử dụng trong các toà nhà, công trình ảnh hưởng lớn tới hiệu quả sử dụng năng lượng.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy. Ảnh: P.Thắng
“Bổ sung quy định dán nhãn năng lượng cho vật liệu xây dựng trong dự thảo luật là cơ sở pháp lý để Bộ Xây dựng tổ chức thực hiện các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả trong ngành xây dựng”, ông Huy nói.
Việc này cũng góp phần nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, mở rộng thị trường theo hướng chuyển dịch xanh.
Dán nhãn năng lượng với vật liệu xây dựng là mới, nên dự thảo luật giao Bộ Xây dựng ban hành danh mục, lộ trình dán nhãn để phù hợp thực tế.
Điểm mới nữa, dự thảo luật quy định việc thành lập Quỹ Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì lợi nhuận.
Quỹ này được huy động vốn, cho vay, đầu tư, ủy thác và nhận ủy thác để thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Quỹ sẽ hỗ trợ, tài trợ cho dự án, với cơ chế linh hoạt theo quy định.
Hiện nhiều nước như Mỹ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc có các quỹ nhằm hỗ trợ việc sử dụng năng lượng hiệu quả.
Ông Huy cho rằng việc lập Quỹ Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sẽ thúc đẩy khuyến khích đầu tư và sử dụng công nghệ, thiết bị tiết kiệm năng lượng. Việc này, góp phần tăng năng suất lao động, đổi mới mô hình tăng trưởng, tiết kiệm năng lượng, bảo đảm an ninh năng lượng và môi trường.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ảnh: P.Thắng
Một số ý kiến đề nghị tích hợp quỹ này vào một số quỹ tài chính ngoài ngân sách đã có. Thường trực Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường cho rằng, nên lập quỹ riêng để hỗ trợ các dự án cần nguồn vốn lớn, thời gian thu hồi vốn dài trong thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.
Khác với một số quỹ hiện hành dùng vốn ngân sách và có hạn mức tín dụng thấp, theo ông Huy, Quỹ Thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hoạt động theo nguyên tắc bảo đảm bảo toàn vốn, với nguồn lực chủ yếu từ xã hội hóa.
Việc sửa đổi luật sau 15 năm thực thi, theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ khắc phục những tình trạng pháp lý chồng chéo, thiếu công cụ tài chính hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi năng lượng, phát triển bền vững...
Ông yêu cầu cơ quan thẩm tra và soạn thảo rà soát quy định liên quan tới quỹ.
“Ưu đãi tài chính phải đồng bộ với Luật Ngân sách đang sửa đổi. Các hướng dẫn tại nghị định, thông tư cần chi tiết để hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp và khuyến khích chuyển đổi số, chuyển đổi xanh”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.
Quốc hội dự kiến biểu quyết thông qua Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vào ngày 16/6.
