'Vùng đất lửa' Quảng Trị vươn mình thành 'thủ phủ điện gió' miền Trung

Đổi thay ở “vùng đất lửa” Quảng Trị

Quảng Trị, mảnh đất miền Trung khắc nghiệt, từng là nơi chứng kiến những trang sử hào hùng và bi tráng của dân tộc Việt Nam. Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, nơi đây là điểm nóng hứng chịu "mưa bom, bão đạn" với nhiều địa danh đã trở thành biểu tượng của lòng yêu nước và sự hy sinh cao cả.​

Cầu Hiền Lương bắc qua sông Bến Hải từng là giới tuyến chia cắt đất nước sau Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954. Thành cổ Quảng Trị, với 81 ngày đêm chiến đấu ác liệt năm 1972, đã trở thành biểu tượng của sự kiên cường và lòng dũng cảm của quân và dân ta. Địa đạo Vĩnh Mốc, Cồn Tiên - Dốc Miếu, hàng rào điện tử Mác Na-ma-ra, đường mòn Hồ Chí Minh, Khe Sanh, đảo Cồn Cỏ... đều là những minh chứng sống động cho tinh thần bất khuất của người dân Quảng Trị trong cuộc chiến giành độc lập, tự do.​

Cầu Hiền Lương. (Ảnh: Hạnh Phúc)

Sau ngày đất nước thống nhất, tỉnh Quảng Trị đối mặt với muôn vàn khó khăn: cơ sở hạ tầng bị tàn phá, kinh tế nghèo nàn, khí hậu khắc nghiệt. Tuy nhiên, với tinh thần vượt khó, tỉnh đã từng bước tái thiết và phát triển, vươn lên mạnh mẽ trong công cuộc đổi mới và đạt được những thành tựu đáng khâm phục.

Quy mô kinh tế năm 2024 ước đạt hơn 53.500 tỷ đồng, tăng hơn 200 lần so với năm 1990 (241,5 tỷ đồng). Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 ước đạt 81,2 triệu đồng/người/năm, tăng gần 68 lần so với năm 1990 (1,2 triệu đồng/người/năm). Thu ngân sách tăng từ 33 tỷ đồng năm 1990 lên 4.360 tỷ đồng vào năm 2024, tăng hơn 132 lần. Cơ cấu kinh tế liên tục chuyển dịch theo hướng dịch vụ, công nghiệp chiếm tỷ trọng chủ yếu.​ Tính đến hết năm 2024, toàn tỉnh có gần 650 dự án được cấp phép đầu tư còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư gần 237.000 tỷ đồng, trong đó, có 21 dự án FDI với tổng vốn đăng ký hơn 2,5 tỷ USD.​

"Thủ phủ điện gió" miền Trung

Ấn tượng nhất trong bức tranh phát triển kinh tế Quảng Trị là sự phát triển mạnh mẽ của điện gió. Với đặc điểm khí hậu nhiều nắng, gió, Quảng Trị đã tận dụng lợi thế này để phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió.

Những nỗ lực không ngừng nghỉ cùng những chính sách hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo của Chính phủ, Bộ Công Thương, sự góp sức của các nhà đầu tư và sự ủng hộ, đồng thuận của người dân, trung tâm năng lượng điện gió miền Trung tại Quảng Trị dần thành hình.

Ông Nguyễn Trường Khoa – Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Trị cho biết, toàn tỉnh hiện đã có 20 dự án điện gió với tổng công suất 742,2 MW được đưa vào phát điện và vận hành thương mại. Một dự án vừa hoàn thành thi công, đang hoàn thiện thủ tục để sớm vận hành. Ngoài ra, 10 dự án điện gió khác với tổng công suất 394 MW, đã được chấp thuận chủ trương đầu tư và đang trong giai đoạn triển khai.

Theo tính toán, khi cả 31 dự án điện gió này đi vào hoạt động sẽ tăng nguồn thu ngân sách của tỉnh lên gần 600 tỷ đồng/năm. Việc phát triển các dự án điện gió không chỉ biến “vùng đất lửa anh hùng” thành “thủ phủ điện gió" miền Trung, mà còn góp phần đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông với khoảng 100 km đường cấp phối, tạo việc làm trực tiếp cho hàng nghìn lao động tại chỗ; và tạo việc làm gián tiếp thông qua việc hình thành các điểm tham quan, du lịch cộng đồng dưới chân các “cánh đồng” điện gió, tạo ra sản phẩm du lịch độc đáo, tạo sinh kế và nâng cao đời sống cho người dân địa phương.​

Quảng Trị ngày nay vươn mình mạnh mẽ trở thành trung tâm điện gió miền Trung

Quyết định 1737/QĐ-TTg ngày 29/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ Phê duyệt Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nêu rõ, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là xây dựng Quảng Trị trở thành Trung tâm năng lượng sạch của miền Trung.

Hiện tại, hạ tầng giao thông của tỉnh Quảng Trị đã đáp ứng yêu cầu đảm bảo công tác vận chuyển, thi công các dự án điện gió vùng phía Tây tỉnh Quảng Trị. Đây chính là tiền đề để thu hút, tập trung nguồn lực con người và vật chất để xây dựng thành công trung tâm năng lượng trên trục hành lang kinh tế Đông – Tây, đưa tỉnh trở thành trung tâm năng lượng miền Trung.​

Diện mạo Quảng Trị ngày nay là minh chứng cho tinh thần vượt khó, ý chí kiên cường và sự sáng tạo không ngừng nghỉ của người dân nơi đây.​

Phát huy phẩm chất anh hùng trong thời bình, thời gian tới, Quảng Trị tập trung vào phát triển kinh tế xanh, bền vững, đặc biệt là năng lượng tái tạo và du lịch.

Như nhà thơ Lê Bá Dương từng viết: “Đò lên Thạch Hãn xin chèo nhẹ / Đáy sông còn đó bạn tôi nằm”. Hôm nay, trên mảnh đất từng thấm đẫm máu xương của bao thế hệ, những cánh quạt gió đang quay, mang theo khát vọng vươn lên, khẳng định vị thế mới của Quảng Trị trên bản đồ kinh tế - năng lượng của Việt Nam.