GDP Mỹ tăng trưởng 2.9% trong quý 4/2022
Kinh tế Mỹ khép năm 2022 bằng quý tăng trưởng mạnh. Tuy vậy, giới chuyên gia tỏ ra lo ngại về khả năng suy thoái trong năm 2023.
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý 4/2022 tăng 2.9%, Bộ Thương mại Mỹ cho biết trong ngày 26/01. Trước đó, các chuyên gia kinh tế tham gia cuộc thăm dò của Dow Jones dự báo GDP Mỹ tăng trưởng 2.8% trong quý 4.
Chứng khoán Mỹ khởi sắc mạnh sau thông tin trên, với chỉ số Nasdaq Composite tăng 1.76% lên 11,512.41 điểm. Chỉ số S&P 500 cộng 1.10% lên 4,060.43 điểm, còn chỉ số Dow Jones tiến 205.57 điểm (tương đương 0.61%) lên 33,949.41 điểm.thay tin
Chi tiêu tiêu dùng – vốn chiếm 68% GDP Mỹ - tăng 2.1% trong quý 4/2022, giảm nhẹ so với mức 2.3% của quý trước, nhưng vẫn là tín hiệu tích cực.
Bên cạnh cú huých từ người tiêu dùng, việc gia tăng đầu tư hàng tồn kho trong khu vực tư nhân, chi tiêu Chính phủ và các khoản đầu tư cố định ngoài nhà ở là nguyên nhân cho sự tăng trưởng mạnh của GDP quý 4.
Trong khi đó, đầu tư cố định cho nhà ở giảm 26.7% trong quý 4/2022, phản ánh sự suy giảm của thị trường nhà ở. Xuất khẩu cũng giảm 1.3% trong giai đoạn này. Sự suy giảm của thị trường nhà ở kéo giảm GDP tổng thể khoảng 1.3 điểm phần trăm.
Chi tiêu của Chính phủ liên bang tăng 6.2%, phần lớn là do chi tiêu phi quốc phòng tăng 11.2%, trong khi chi tiêu của tiểu bang và địa phương tăng 2.3%. Tổng chi tiêu của Chính phủ Mỹ đã thêm 0.64 điểm phần trăm vào GDP.
Tăng hàng tồn kho cũng đóng một vai trò quan trọng, thêm gần 1.5 điểm phần trăm.
Chỉ số lạm phát đang dần dần đi xuống sau khi chạm đỉnh 41 năm trong mùa hè vừa qua. Chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) – chỉ số lạm phát yêu thích của Fed – tăng 3.2% trong quý 4/2022, giảm mạnh so với mức 4.8% của quý 3. Loại trừ thực phẩm và năng lượng, chỉ số này tăng 3.9%, giảm từ mức 4.7% của quý trước.
Mặc dù số liệu lạm phát cho thấy áp lực giá cả đang thoái lui, nhưng vẫn còn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% của Fed.
Trước đó, vì lạm phát quá cao, Fed đã tăng lãi suất thêm 4.25 điểm phần trăm kể từ tháng 3/2022 lên mức cao nhất kể từ cuối năm 2007. Việc tăng lãi suất thường có độ trễ, nghĩa là tác động thực sự của chúng có thể không được cảm nhận cho đến thời điểm sắp tới.
Đây có thể là quý cuối cùng tăng trưởng GDP vững chắc trước khi nền kinh tế cảm nhận được đầy đủ các tác động có độ trễ của quá trình thắt chặt chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) kể từ những năm 1980. Hầu hết các nhà kinh tế dự đoán một cuộc suy thoái vào nửa cuối năm nay, mặc dù là một cuộc suy thoái ngắn và nhẹ so với các cuộc suy thoái trước đó, do sức mạnh phi thường của thị trường lao động.
Sal Guatieri, nhà kinh tế cấp cao tại BMO Capital Markets ở Toronto, cho biết: “Nền kinh tế Mỹ không rơi xuống vực thẳm, nhưng nó đang mất dần sức chịu đựng và có nguy cơ suy giảm vào đầu năm nay. Điều đó sẽ giới hạn Fed chỉ tăng lãi suất thêm 2 lần với các mức tăng nhỏ trong những tháng tới".
Sau một năm 2021 chứng kiến GDP tăng với tốc độ mạnh nhất kể từ năm 1984, hai quý đầu năm 2022 bắt đầu với mức tăng trưởng âm, tương đương với suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, người tiêu dùng kiên cường và thị trường lao động mạnh mẽ đã giúp nền kinh tế Mỹ chuyển biến tích cực trong hai quý cuối năm và mang lại hy vọng cho năm 2023.
Jim Baird, Giám đốc đầu tư của Plante Moran Financial Advisors, cho biết: “Nền kinh tế trong nửa đầu năm không yếu như các báo cáo GDP cho thấy, nhưng nó cũng không mạnh như số liệu GDP quý 4 đã chỉ ra. Đứng vững nhờ chi tiêu tiêu dùng ổn định, nền kinh tế đã mở rộng với tốc độ vững chắc vào cuối năm ngoái, nhưng vẫn dễ bị suy thoái rõ rệt hơn trong các quý tới”.
Một số lĩnh vực của nền kinh tế có dấu hiệu suy thoái mặc dù nhìn chung tăng trưởng tích cực. Đặc biệt, lĩnh vực nhà ở đã tụt hậu, với số giấy phép xây dựng giảm 30% trong tháng 12 so với một năm trước và giá khởi điểm giảm 22%.
Báo cáo lợi nhuận doanh nghiệp từ quý IV cũng đang báo hiệu một cuộc suy thoái thu nhập tiềm ẩn. Với gần 20% trong số các công ty thuộc S&P 500 báo cáo, thu nhập đang ở mức lỗ 3%, ngay cả khi doanh thu tăng 4.1%, theo Refinitiv.
Chi tiêu của người tiêu dùng cũng có dấu hiệu suy yếu, với doanh số bán lẻ giảm 1.1% trong tháng 12.