Điện tái tạo càng nhiều càng tốt nhưng giá thế nào để cho hợp lý?

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc với các doanh nghiệp với chủ đề “Chủ động thích ứng, phục hồi nhanh và phát triển bền vững”, Bộ Công Thương Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch Điện VIII; phê duyệt cơ chế xác định giá bán điện gió, điện mặt trời đối với các dự án chuyển tiếp trên cơ sở tiến hành đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện với EVN trong khung giá phát điện và hướng dẫn do Bộ Công Thương ban hành.

Đồng thời, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ có quyết định bãi bỏ Quyết định 13/2020/QĐ-TTG về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời, và Quyết định số 37, 39 về cơ chế hỗ trợ phát triển các dự án điện gió; ban hành Quyết định thí điểm cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn để giúp cho các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp FDI đang mong muốn điều này.

Trao đổi về kiến nghị, đề xuất của Bộ Công Thương, ngay tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết Quy hoạch Điện VIII được thực hiện từ tháng 8/2019, trình Chính phủ từ tháng 3/2021 và Thủ tướng chỉ đạo “làm hết sức thận trọng, rà soát kỹ”. Nhưng Quy hoạch Điện VIII khi trình lên không đạt về cơ cấu nguồn điện giữa các vùng miền dẫn đến chi phí vận tải quá lớn, do đó phải sắp xếp lại cho phù hợp, hạn chế tổn thất.

Làm rõ về vấn đề này, Phó Thủ tướng cho hay, điện mặt trời từ tháng 3/2021 đến nay đã giảm xuống, đang tính chấp nhận khoảng 16.000 MW; trong khi thế giới chỉ chiềm 3% thì dự thảo Quy hoạch trước lại lên tới hàng chục phần trăm…

Theo Phó Thủ tướng, khi điện mặt trời vào lưới sẽ ảnh hưởng đến thuỷ điện, nhiệt điện, khiến các nhà máy thiệt hại lớn. Tính riêng trong năm 2021, do việc phải giảm công suất đến 50% của các nhà máy điện của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, tổn thất khi mua không dùng được, thiệt hại đã lên tới 14.000 tỷ đồng.

Sau khi nghe Bộ trưởng Bộ Công Thương báo cáo và Phó Thủ tướng Lê Văn Thành có những trao đổi về Quy hoạch Điện VIII, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ rõ 5 vấn đề quan trọng liên quan đến điện, đó là nguồn điện, truyền tải điện, phân phối, sử dụng điện và giá điện.

Thủ tướng nêu rõ: Nguồn điện thì phải tính toán cho kinh tế, tải điện cũng rất tốn kém, phân phối điện thế nào cho hợp lý, sử dụng điện thế nào cho tiết kiệm. Cuối cùng, rất quan trọng là giá điện phải cạnh tranh. Nguồn năng lượng sạch như điện gió, điện mặt trời càng nhiều càng tốt nhưng giá thế nào để cho hợp lý.

“Giá điện nếu tăng lên thì người dân và doanh nghiệp làm sao chịu được”, Thủ tướng đặt vấn đề.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu phải xem xét lại quy hoạch nguồn, quy hoạch tải, quy hoạch các vùng miền thế nào để tiết kiệm; sử dụng điện thế nào cho tiết kiệm và hiệu quả; và khi chưa làm rõ những điều này thì chưa duyệt được Quy hoạch Điện 8.

“Phải nghiên cứu rất kỹ, vì lợi ích quốc gia, dân tộc và người dân. Phải cân bằng giữa lợi ích Nhà nước, lợi ích của nhân dân và doanh nghiệp, đó là điều quan trọng nhất. Phải đạt được mục tiêu đó thì chúng ta mới làm, chưa đạt được thì vẫn phải kiên trì, dù không phải ở mức độ trì trệ. Dù rất sốt ruột nhưng chúng ta phải làm cho hiệu quả, nghiên cứu thật kỹ, đánh giá cho thật khách quan và đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc lên trên hết”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Hải Anh